Inbreng Boven Brightlands


10 juni 2022

Voorzitter,

In het ontwerpbesluit over de Brightlands campussen worden de vier Brightlands als één geheel voorgesteld, waarover PS blijkbaar alleen als geheel een besluit over mag nemen. De PvdD heeft daar grote moeite mee, omdat de campussen geen geheel vormen. De mooie resultaten van de campussen Maastricht en Chemelot kunnen niet direct door getrokken worden naar de twee zorgenkindjes Brightlands Venlo en Heerlen. Zorgenkindjes zowel financieel als conceptueel.

Wij denken dat Brightlands Maastricht en Chemelot succesvol zijn gebleken omdat zij gestart zijn vanuit een aanwezig eco-systeem en kennisinfrastructuur, namelijk de Universiteit van Maastricht en UMC en Chemelot. Met steun van o.a. de Provincie heeft dit tot goede resultaten geleid. Maar niet zonder hobbels en uitdagingen op de weg.

Brightlands Heerlen en Venlo zijn respectievelijk in 2015 en 2017 ontstaan vanuit een overgebleven gebouw waar een nieuwe bestemming voor werd gezocht, zonder aanwezige ondersteunende kennis en infrastructuur. Gebouwen die ongeschikt of oud zijn en dus veel onderhoud vragen. Hierdoor wordt het concept van de Brightlands Venlo en Heerlen nogal wankel omdat je moet verdienen aan het uitbaten van gebouwen om het eco-systeem te kunnen blijven voeden. Waarbij te delen hoogwaardige faciliteiten nog gebouwd en diepgaande kennis opgebouwd moet worden.

De effecten van deze Brightlands op o.a. MKB en inwoners worden in het voorstel nogal opgehemeld en met grote vage woorden beschreven. De afweging om te blijven subsidiëren en te investeren wordt daarmee gestuurd naar doorgaan. Terwijl er relevante signalen zijn over wat dit voor risico’s met zich meebrengt.

Zo is in 2021 voor de leningen en aandelen kapitaal van Greenpoort Venlo Vastgoed BV een risico-voorziening getroffen van 7,43 miljoen euro. In het statenvoorstel wordt voor 2022 een investering van 22,41 miljoen voorzien en vervolgens nog eens ruim 20 miljoen voor de periode tot 2030. Gezien de risico voorziening in 2021 en de compensatie voor verlies in 2022 zien wij geen waarborgen dat het bij deze bedragen gaat blijven.

Voor Heerlen wordt 4 miljoen in 2022 extra uitgegeven voor onderhoud en tot 2029 in de jaren daarna nog eens 9 miljoen. Waarbij de opmerking is gemaakt dat Heerlen nooit op eigen benen zal komen te staan.

Bij dit alles blijven wij met de vraag zitten hoeveel innovaties en werkgelegenheid deze twee campussen afzonderlijk nu eigenlijk hebben opgeleverd, als de verplaatsingen van bestaande bedrijven naar de Brightlands gebouwen niet worden meegerekend?

Naast deze kritische opmerkingen heeft bestudering van het statenvoorstel bij ons geleid tot een groot aantal vragen en opmerkingen. Ik noem de belangrijkste per campus:

Bij de Chemelot campus brengt DSM nieuw vastgoed in. De vraag die wij daarbij hebben: is de grond onder en rondom dit vastgoed vervuild?. Oftewel kan er ooit een claim bij de Provincie komen voor sanering?

Doel van deze campus is verduurzaming van de chemie en de beoogde energie en circulaire transitie. Onze vraag is: hoe wordt geborgd dat alleen start-ups en bedrijfsontwikkelingen die bijdragen aan deze doelstelling ondersteund worden?

Met betrekking tot Brightlands Venlo: hoe gaan de agrarische bedrijven en hun toeleveranciers in Noord Limburg bereikt worden om naar meer duurzame landbouw over te stappen? Is er voldoende kennis, kunde en aandacht bij Brightlands Venlo om daar relevante resultaten in te bereiken. Een impuls als resultaat is wat ons betreft te vaag.

En zijn in de renovatie bedragen voor Venlo de laatste ontwikkelingen van prijsstijgingen meegenomen?

Voor wat betreft het opzetten van het start-up programma Venlo – Wat maakt dat dit programma wel succesvol zal zijn, gezien de beperkte resultaten daarvan eerder in Heerlen en Chemelot. (Check waar dit staat en klopt dat het Venlo is.)

Met betrekking tot Brightlands Heerlen; hoe realistisch is de doelstelling van Heerlen om zich te richten op datascience en AI? Alle voorbeelden die bij ons bezoek getoond zijn, gingen over ondersteunen van innovaties in digitalisering bij (semi) overheidsinstellingen.

En klopt het dat de extra structurele subsidie van 300.000 euro gebruikt wordt om de salarissen van moeilijk vervangbare medewerkers van de campus in Heerlen te verhogen?

Voorzitter, in het statenvoorstel worden ook nog grote bedragen gevraagd ter bevordering van de samenwerking. Er is een groot geloof dat centraal gestuurd kan worden op innovaties en samenwerkingen tussen de bedrijven van verschillende campussen. Maar wat maakt dat twee projectleiders gaan zorgen dat kansen beter tussen de Brightland bedrijven benut worden (blz 7) Welke kansen worden er concreet gezien? Kan de gedeputeerde garanderen dat dit niet leidt tot nog meer aanjagen, bemiddelen, verbinden en alle andere soortgelijke activiteiten waarmee we bestookt zijn tijdens de presentaties in Venlo en Heerlen?

Tenslotte, terugkomend op waar ik mee begonnen ben: De vier campussen zijn in dit voorstel onlosmakelijk met elkaar verbonden. Geen geld voor Venlo en Heerlen, dan ook geen geld voor Maastricht en Heerlen. Terwijl er grote verschillen bestaan in te besteden bedragen en toekomstverwachtingen.

Wij vragen de gedeputeerde daarom om met een aangepast statenvoorstel te komen, waarbij per Brightlands campus besluiten kunnen worden genomen.

Dankuwel