Bijdrage Voor­jaarsnota

Voorzitter,

Zullen we ooit terugkijken op de Corona crisis als het moment dat we besloten dat het anders moest? Dat toen we achterom keken schrokken van de ontbossing, de vervuilende industrie, budgetvliegtickets, extremer weer, megastallen, kiloknallers, zoönosen... … Dat we ons realiseerden dat we het milieu, de dieren en eigenlijk ook onze gezondheid opofferden ten dienste van ongebreidelde economische- en globaliseringsgroei. De Corona-crisis dwingt ons nu tot een moment van reflectie. We staan op een kruispunt. De zoveelste rondwarende zoönose maakt duidelijk dat we niet op dezelfde weg verder kunnen gaan. Het houdt ons een spiegel voor om na te denken welke toekomst we willen. En welke niet. We kunnen niet langer doorgaan met ‘business as usual’. We kunnen de ongemakkelijke waarheid dat Earth Overshoot Day voor Nederland alweer bijna 2 maanden achter ons ligt niet voor ons uit blijven schuiven. Nederland gebruikt drie keer zoveel energie en grondstoffen als zou kunnen in een duurzame wereld. NU is het moment om andere keuzes te maken! Duurzame keuzes; voor iedereen!

Dat de tijd nú rijp is voor andere keuzes, blijkt ook op landelijk niveau. In de Tweede Kamer werd eerder deze week een motie aangenomen die strekt tot een fokverbod voor nertsen bij geruimde bedrijven: een nertsenstop dus. Letterlijk een ziekmakende industrie die na 2013 toch nog mocht voortbestaan, ondanks een eerder aangenomen Kamermotie om de bedrijfstak te sluiten. Tot deze week. Verandering zit in de lucht en die lucht waait ook naar Limburg. Ook wij nemen hier vandaag besluiten over hoe we verder willen. Willen we bedrijven uit de “oude” fossiele economie die nu in zwaar weer verkeren gaan “redden” met publiek geld, of gaan we een sprong maken naar de “nieuwe” economie en versneld verduurzamen ?

Neem VDL Nedcar. Willen we als provincie blijven investeren in een automobielindustrie die drijft op verbrandingsmotoren? De terugtrekkende beweging van BMW toont aan dat zelfs in autoland Duitsland de automobielindustrie in zwaar weer verkeert door onzekerheid over de opkomst van elektrisch vervoer, handelsoorlogen en de Corona-crisis. Waarom moet dan nog vóórdat überhaupt duidelijk is of en welk model in Born van de band rolt, een oeroud Limburgs bos verdwijnen? Laten we dan ook wachten met de beslissing over het lot van het Sterrebos. Laten we niet nog meer bomen kappen. Laat het Sterrebos voorlopig maar eens blijven zoals het is. Zeker in deze situatie waarin niet eens duidelijk is wie de volgende opdrachtgever in Born wordt. We dienen hiervoor vandaag een motie in.

Neem Maastricht Aachen Airport. Terwijl door de Corona crisis de luchtvaart in malaise verkeert is GS van plan de start- en landingsbaan op MAA te vernieuwen. Gelet op de onzekere situatie rondom Corona en de invloed daarvan op de luchtvaart verbaast dit de Partij voor de Dieren-fractie. Zoals ik net begon: het gaat nú om keuzes maken met het oog op de lange termijn. Als we vooruitkijken, willen we dan nog meer budgetvliegtickets en AliExpress? Of houden we het bij: “Wees sociaal, koop lokaal”? Daarbij loopt het onderzoek van verkenner Van Geel nog. GS en PS hebben beiden aangegeven belang te hechten aan de uitkomsten. De Corona-crisis heeft flink huisgehouden op het aantal vliegbewegingen en juist voor een kleine luchthaven, die van een paar spelers afhankelijk is, heeft dit grote gevolgen. Hoe moeten we dan omgaan met de provinciale investering? Rennen we door op het oude pad? Wij vinden dan ook dat de kostbare beslissing omtrent het vernieuwen van de start- en landingsbaan moet worden uitgesteld. In ieder geval tot nadat dhr. Van Geel zijn rapportage heeft uitgebracht. Ook hiertoe dient de PvdD-fractie een motie in.

Neem onze volksgezondheid. In Limburg staat die al jaren op het spel. De Limburgse luchtkwaliteit is één van de slechtste van Nederland. Het is zeer waarschijnlijk geen toeval dat de gemeente Peel en Maas de Nederlandse gemeente met de meeste corona-patiënten op de IC was. Het RIVM voert daarom nu onderzoek uit naar de relatie tussen slechte luchtkwaliteit en sterfte door het corona-virus. Het is niet aanvaardbaar dat we in Limburg nog steeds de helft van het landelijk totaal aan normoverschrijdingen voor onze rekening nemen. Uiteraard is niet alleen de veehouderij hier verantwoordelijk voor; ook infrastructuur en industrie zijn hier debet aan. Zou onze ambitie als provincie niet moeten zijn: “Gezonde lucht voor alle Limburgers”. Ook daarvoor dienen we vandaag een motie in die ik in tweede termijn verder zal toelichten

En tot slot: neem ons klimaat. Nog maar kortgeleden werden we allemaal opgeschrikt door de natuurbranden in de Meinweg, de Deurnesche Peel en de Mariapeel. Daarbij was ook de veiligheid van omwonenden in het geding. Als oorzaak wordt vaak de droogte genoemd, droogte veroorzaakt door klimaatverandering Natuurbranden zijn natuurlijk nooit helemaal te voorkomen. Toch waren de gevolgen nog veel groter geweest als overheden en de brandweer niet al hadden samengewerkt in een grensoverschrijdend risicobeheersingsprogramma, te weten INTERREG-V voor natuur- en bosbrandpreventie. Daarom moet dit programma, dat binnenkort afloopt, worden voortgezet. Ook daarvoor dienen wij vandaag een motie in.

Voorzitter, verandering zit in de lucht, ook in Limburg. Laten we nu we op dit kruispunt zijn aangekomen eens goed nadenken over de wereld waarin we willen leven. NU is het moment om keuzes te maken; duurzame keuzes die het milieu, de dieren en onze gezondheid ten goede komen.

Dank u wel.