Schrif­te­lijke vragen Plusquin over Sigaar uit eigen doos bij de ontwik­kel­opgave voor het Nationaal Natuur­netwerk (NNN)

Indiendatum: 23 jul. 2021
Antwoorddatum: 8 okt. 2021

Inleiding natuurcompensatie en ontwikkelopgave Limburg

De beantwoording van deze vragen heeft enige tijd geduurd omdat we veel informatie naar aanleiding van uw vragen opnieuw geordend en geanalyseerd hebben. Een en ander is aanleiding om opnieuw met uw Staten in gesprek te gaan over de ontwikkelopgave natuur.

Om duidelijkheid te geven over de begrenzing van het Natuurnetwerk Limburg (NNL), natuurcompensatie en de ontwikkelopgave volgt eerst een algemene uiteenzetting.

In 2013 hebben de provincies met het Rijk afspraken gemaakt over het Natuur Netwerk Nederland als onderdeel van het Natuurpact. Het gaat dan om het aantal hectares die van landbouw naar natuur moeten worden omgevormd en het aantal hectares natuur die nog moeten worden ingericht. Voor Limburg betreft dit respectievelijk 2600 hectares functieverandering en 3400 hectares in te richten. Deze opgave wordt de “ontwikkelopgave” genoemd. De hectares die van functie moeten wijzigen in het kader van de ontwikkelopgave zijn op kaart begrensd. Omdat door allerlei externe omstandigheden (zoals stijgende grondprijzen) niet bij voorbaat gesteld kan worden dat er voldoende middelen beschikbaar zijn wordt de ontwikkelopgave gezien als een inspanningsverplichting.

De periode waarvoor deze inspanningsverplichting geldt is 2013 tot 2027. Over de voortgang van de ontwikkelopgave wordt jaarlijks gerapporteerd via de Voortgangsrapportage Natuur (VRN). Daarnaast wordt er, iedere 2 jaar, een “Lerende evaluatie Natuurpact” gemaakt. Deze rapportages zijn afgelopen jaren aan uw Staten toegezonden.

Het Natuurnetwerk Limburg is via de Omgevingsverordening en het Natuurbeheerplan op kaart aangegeven en planologisch en juridisch geborgd. Jaarlijks is het mogelijk om via de wettelijke procedure hier wijzigingen in aan te brengen. Verzoeken om wijzigingen worden ecologisch beoordeeld en alleen bij voldoende onderbouwing door GS gehonoreerd.

Het Natuurnetwerk Limburg (NNL), dat nog als natuur ingericht moet worden, is ruimer begrensd dan de ontwikkelopgave (2600 hectare functieverandering respectievelijk 3400 hectare inrichting) omdat dit ook het zoekgebied voor natuurcompensatie bevat. Het zoekgebied voor natuurcompensatie is hiermee beperkt tot de ecologisch meest waardevolle locaties, waarmee een optimale allocatie van de natuurcompensatie wordt gewaarborgd.

De realisatie van Natuur binnen het NNL draagt meer bij aan de landelijke biodiversiteitsdoelstelling, dan realisatie van natuur buiten het NNN volgens het rapport van WEnR dat in opdracht van de provincie is opgesteld in. Hiervoor verwijzen wij ook naar de informatie die aan de Staten is gestuurd op 9 november 2018.

Samenvattend is er dus, naast de hectares die begrensd zijn als ontwikkelopgave, een aanvullende begrenzing waar natuurcompensatie kan plaatsvinden.

Vraag 1) De kwaliteitstoeslag bij natuurcompensatie is nodig, zo geeft het college aan, omdat bij ruimtelijke ontwikkelingen (buiten de NNN) de nieuwe natuur van de (verplichte) natuurcompensatie de verdwijnende oude natuur niet volledig kan compenseren. Hoe kan het dan dat deze, voor een volledige compensatie noodzakelijke toeslag, wordt ingezet voor de ontwikkelopgave van de NNN, NB op een andere locatie?

Het is een bestuurlijke keuze geweest van het college van GS met de argumentatie: als het ecologisch te verantwoorden is dan kan het worden afgetrokken van de ontwikkelopgave ook als het buiten het Natuur Netwerk ligt. Het college van GS gaat deze afweging opnieuw met uw Staten als onderdeel van het brede Natuurprogramma maken.

Vraag 2) Vindt het college het nog steeds juist dat deze kwaliteitstoeslag is ingezet voor vermindering van de ontwikkelopgave voor de NNN?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 3) Is het in de optiek van het college juist dat natuurontwikkeling buiten de NNN wordt ingezet om de ontwikkelopgave NNN te verminderen?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 4) Is het college in dit licht nog steeds van mening dat de afboekingen van de Ontwikkelopgave, zoals aan PS meegedeeld in het informerend stuk Platteland in Ontwikkeling van 18 oktober 2017 (GS 2017/70086), strekkende tot een vermindering van de ontwikkelopgave van 2600 naar 1341 hectare, terecht zijn?

Wij gaan met uw Staten een integrale afweging maken over hoe de natuuropgaven het best gerealiseerd kunnen worden en welke financiële middelen daarvoor nodig zijn. Hiertoe wordt het proces van het opstellen van een Natuurprogramma in 2022, waarbij uw Staten participatief worden betrokken, gebruikt. Feit is dat er gelden uit de (kwantitatieve) ontwikkelopgave, de afspraken met het Rijk, uitgegeven zijn aan andere (vaak kwalitatieve) doelstellingen. Hierdoor is een tekort ontstaan in de kwantitatieve doelstellingen die we met het Rijk hebben afgesproken. De wettelijke taak van de provincie strekt echter ook tot het zorgdragen voor het nemen van de maatregelen om beschermde soorten en habitats in een gunstige staat van instandhouding te brengen of te houden, hetgeen een kwalitatieve doelstelling is.

Vraag 5) Is het college nog steeds van mening, zoals in het informerend stuk aangegeven, dat ombuigingen noodzakelijk zijn op beheer en exploitatie bij de natuur- en wateropgave?

Ombuigingen zijn noodzakelijk omdat er meerjarige tekorten zijn op het gebied van natuurbeheer en tekorten voor de ontwikkelopgave van het NNL. In 2019 is opnieuw de financiële balans van de ontwikkelopgave opgemaakt en is GS hierover geïnformeerd. De vertrouwelijkheid van de GS nota uit 2019 over de ontwikkelopgave wordt tegelijk met de beantwoording van deze vragen opgeheven en actief openbaar gemaakt.

Wij gaan het overzicht van de ontwikkelopgave natuur opnieuw actualiseren. In de sessie die met de Staten over de tekorten van de beheeropgave en het structureel regelen van de dekking is gepland (februari 2022) wordt ook het inzicht in de ontwikkelopgave natuur gegeven.

Vraag 6) Is het college in het licht van bovenstaande bereid genoemd informerend stuk te herzien? Zo nee, waarom niet?

Wij zullen de gerealiseerde hectares natuurcompensatie opnieuw tegen het licht houden en de integrale afweging maken over hoe de ontwikkelopgave natuur en de overige natuuropgaven het best gerealiseerd kunnen worden en welke financiële middelen daarvoor nodig en beschikbaar zijn.

Hierover gaan we graag in gesprek met uw Staten via een participatief proces in 2022 om te komen tot Natuurprogramma waarin een geactualiseerd natuurbeleid wordt vastgelegd.

Gedeputeerde staten van Limburg

voorzitter

secretaris