Finan­ciële en juri­dische risico’s Maas­tricht Aachen Airport

Indiendatum: 27 mrt. 2025
Antwoorddatum: 22 apr. 2025

Antwoord van Gedeputeerde Staten op schriftelijke vragen

Vraag 1

Wie is bevoegd om een bankgarantie of overheidsgarantie voor de financiële instelling af te geven, GS of PS? Gelden bij deze bevoegdheid maximale bedragen per keer of een beperking op de som van verschillende garanties? 

Antwoord

De bevoegdheid om een overheidsgarantie te verstrekken (exacter verwoord: een borgstelling te verstrekken bij een banklening aan derden) door Provincie Limburg ligt tot een totaalbedrag van € 1 mln. bij ons college en bij een totaalbedrag vanaf € 1 mln. bij uw Staten. Dit is als zodanig vastgelegd in de Financiële Verordening 2024 (art. 9 lid 1) . 

Vraag 2

Wordt een garantiestelling bij afgifte als staatssteun beschouwd door de Europese Commissie? Zo ja, kan GS dan garanderen dat deze staatssteun onder nationaal en Europees recht toelaatbaar is? 

Antwoord

Een borgstelling aan een bancaire instelling ten gunste van een banklening aan derden (bijvoorbeeld aan NV HBLM) zou mogelijk als ongeoorloofde staatssteun kunnen worden aangemerkt indien de voorwaarden voor deze borgstelling als niet marktconform worden beschouwd en er geen sprake is van één van de uitzonderingen op de staatssteunregels. De Provincie heeft geen verzoek tot borgstelling van NV HBLM ontvangen. Indien een verzoek zou worden ontvangen, dan wordt deze binnen de kaders van het investeringsbeleid en uitvoeringskader Sturing in Samenwerking 3.0 beoordeeld dat op 5 februari 2021 door PS is vastgesteld. 

Vraag 3

In de ESA van 22 november 2024 is de basisrapportage Groot project Transitie MAA besproken. Hierin staat dat het verlies over 2023 van MAA, 9,1 miljoen euro voor belasting bedraagt, bij een omzet van 18,5 miljoen euro. De vennootschapsbelasting leidt tot een teruggave van 2,35 miljoen euro. Welk verlies van wanneer of welke andere regeling maakt dat de belasting deze teruggave mogelijk maakt? Is er sprake van verliescompensatie? 

Antwoord 

Voor de vennootschapsbelasting (Vpb) is het verrekenen van verliezen mogelijk. In beginstel met winsten uit voorgaande jaren of anders met winsten uit komende jaren. 

Vraag 4

Is er voor 2024 en volgende jaren wederom een teruggave van de belastingdienst te verwachten? Zo ja om welke bedragen gaat het dan? En welke regeling ligt hieraan ten grondslag? 

Antwoord

Dit is afhankelijk van de jaarcijfers 2024 (en volgende jaren) van NV HBLM die in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders aan de orde komen. De jaarrekening 2024 is op dit moment nog niet vastgesteld. 

Vraag 5

In de ESA van 22 november 2024 is door de gedeputeerde aangegeven dat in de Business Case rekening wordt gehouden met een verlies van 5,5 miljoen euro over het boekjaar 2024. Is dit voor of na belasting en/of voor of na investeringen? 

Antwoord

Dit betrof het verwacht operationeel resultaat voor belastingen. Investeringen maken geen onderdeel uit van het operationeel resultaat, wel de periodieke afschrijvingslasten van reeds gedane investeringen. 

Vraag 6

Kunt u aangeven met welke verliezen voor belasting (en na investeringen) voor 2025, 2026 en 2027 in de Business Case rekening is gehouden? Is het correct dat voor 2028 geen verlies werd voorzien? 

Antwoord

Zie hoofdstuk 11 ‘Financiën: Businesscase’ vanaf pagina 81 van in het Businessplan 2022 en meer specifiek subhoofdstuk ‘Winst- en resultaatontwikkeling’ op pagina 83. Hierin staat beschreven: “Omdat MST een kapitaalintensieve onderneming is, waarbij derhalve significante afschrijvingen zijn, is er sprake van een negatief resultaat in de periode 2023 t/m 2027. Na 2027 zijn de verwachte inkomsten voldoende om ook de afschrijvingen en financieringskosten te dekken en is MST naar verwachting winstgevend.” In de grafiek daaronder staan de verwachte EBITDA en het Resultaat per boekjaar schematisch weergegeven. 

Vraag 7

In de “Uitwerking transitie Maastricht Aachen Airport” besproken in Provinciale Staten op 16 december 2022, staat op bladzijde 27 in de tabel dat de operationele verliezen (cash) 5.575.711 euro bedragen. Wat wordt hiermee bedoeld en hoe kunnen de antwoorden op vraag 3 en 4 en het geleden verlies in 2023 opgeteld leiden tot een verlies van 5,575 operationeel verlies? Operationele verliezen zijn immers na investeringen en voor belasting. 

Antwoord 

Operationele verliezen hebben betrekking op de bedrijfsexploitatie. De cashflow bij investeringen vallen onder de investeringsuitgaven. Deze twee onderdelen worden in het Businessplan zuiver uit elkaar gehouden. 

Vraag 8 

Is het aan MAA om te bepalen waar zij het investeringskrediet van 23,8 miljoen voor achterstallig onderhoud aan mogen besteden of is MAA op gehouden aan de investeringen die in de Business Case zijn opgenomen (zie Uitwerking transitie Maastricht Aachen Airport besproken in PS op 16 december 2022, onder andere blz 3 en 27)? Dit investeringskrediet van 23,7 miljoen is als agio gegeven. 

Antwoord

NV HBLM is gehouden aan de afspraak dat deze agiostorting dient te worden ingezet voor het wegwerken van het achterstallig onderhoud. De Provincie ziet hier via de AvA op toe. 

Vraag 9

Hebben de aandeelhouders op invloed op welke investeringen door MAA worden gedaan? Wordt van deze invloed gebruik gemaakt door de aandeelhouders? Waarheen sturen de aandeelhouders daarbij. 

Antwoord

MAA kent een robuuste governancestructuur die in lijn is met het op 5 februari 2021 door PS vaststelde ‘Sturing in Samenwerking 3.0’. De statutair bestuurder van NV HBLM dient zich te houden aan de kaders die de Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA) heeft vastgesteld. Zo wordt in de AvA onder andere jaarlijks de begroting voor het volgende boekjaar inclusief investeringsagenda vastgesteld. 

Vraag 10

Moeten de afspraken waarbinnen MAA moet blijven acteren, gelezen worden als dat MAA het moet doen met de financiering per jaar die op 22 december 2022 in Provinciale Staten is afgesproken of zijn ook andere kaders aan MAA gegeven? Welke andere kaders zijn dit? 

Antwoord

Zie antwoord op vraag 9. 

Vraag 11

Kan GS aangeven welke investeringen voor e-Aviation in de Business Case gepland waren tussen 2023 en 2032? Welke investeringen voor eAviation hebben al plaatsgevonden en welke investeringen voor e Aviation staan voor de komende jaren gepland? 

Antwoord

In het Businessplan 2022, pagina 83, tabel 8 is opgenomen dat voor de periode 2023-2040 een incidentele investeringsbehoefte voor eAviation bestaat voor een som van € 13,5 mln. Een specificatie van de aard van de investeringen en de timing daarvan maakt geen onderdeel uit van het businessplan. 

Vraag 12

Zijn de in de business case opgenomen aantallen e-Aviation passagiers van 2028 tot en met 2035 onderdeel van de afspraken waarbinnen MAA moet acteren? Of is het aan MAA om een vluchtenportfolio te ontwikkelen, zolang die past binnen de financiële kaders? Vluchtenportfolio is bedoeld als de verhouding tussen aantallen vrachtvluchten/ton vracht, passagiersvluchten en e-Aviation passagiers/vluchten.

Antwoord

NV HBLM is gehouden aan de door uw Staten gestelde kaders die de basis vormen voor het Businessplan 2022 en de transitie die MAA moet doormaken naar een duurzame, omgevingsbewuste en toekomstgerichte luchthaven. Dat betekent dat de bestuurder van NV HBLM moet toewerken naar een positief exploitatieresultaat, maar ook moet voldoen aan de eis van het terugdringen van het aantal ernstig gehinderden. 

Vraag 13

Met welke opbrengsten voor e-Aviation passagiers is gerekend in het Statenvoorstel van 16 december 2022 ten opzichte van de opbrengsten van gewone passagiers? 

Antwoord

Zie het Businessplan 2022, pagina 81, Grafiek 2 Omzetontwikkeling. In het Businessplan wordt onder bijgevoegde grafiek de volgende nadere toelichting gegeven: “ In grafiek 2 is te zien dat de ground handling services veruit het belangrijkste onderdeel vormen van de omzet van MST. Tot 2027 genereert MST inkomsten uit ‘conventionele’ activiteiten (de huidige passagiers- en cargovluchten), vanaf 2027 komt hier naar verwachting eAviation bij. De groei van eAviation wordt hoofdzakelijk verwacht in het passagierssegment.” 

Vraag 14

Indien in de komende periode additionele investeringen nodig zijn, heeft GS dan de intentie om een aangepaste Businesscase over dezelfde periode als de eerdere Business Case aan PS voor te leggen? Immers er zijn tot nu toe grote afwijkingen ten opzichte van de Business Case in het Statenvoorstel zoals dat op 16 december 2022 door Provinciale Staten is aanvaard? 

Antwoord 

Indien de statutair bestuurder van NV HBLM additionele investeringen overweegt en dat voornemen door de Raad van Commissarissen wordt ondersteund, dan zal hij dit gemotiveerd dienen te agenderen in de Algemene vergadering van Aandeelhouders. Het is aan de bestuurder om te bepalen of een actualisatie van het businessplan aan de orde is. Wij zullen in onze rol van aandeelhouder een dergelijk voorstel tot het doen van nieuwe investeringen beoordelen langs de lijn van ‘Sturing in Samenwerking 3.0’ dat door uw Staten is vastgesteld. Indien van beide aandeelhouders in de vorm van een agiostorting of anderszins extra financiële bijdragen worden gevraagd, dan zullen wij dat aan uw Staten voorleggen. 

Vraag 15

Wordt met netto contante waarde (NCW) bedoeld: de som van alle verdisconteerde toekomstige kasstromen van MAA, zijnde het verschil in contante waarde van de uitgaande kasstromen en de contante waarde van de instroom van alle kasmiddelen? Antwoord

Ja. 

Vraag 16

Wat zegt een procentuele afname van de NCW over de exploitatie van MAA in termen van winst en verlies in de jaren 2025 tot en met 2032? 

Antwoord

De NCW geeft inzicht in de huidige waarde van toekomstige kasstromen op dat moment. 

Vraag 17

In de tabel over de risico’s is echter sprake van NHW. Kunnen we dezelfde definitie hiervoor gebruiken als bedoeld onder 15? Zo nee, wat wordt dan met NHW bedoeld en wat zegt een procentuele afname van de NCW over de exploitatie van MAA in termen van winst en verlies in de jaren 2025 tot en met 2032. 

Antwoord

Netto Contante Waarde (NCW), netto huidige waarde (NHW) en netto actuele waarde (NAW) zijn vergelijkbare begrippen voortkomend uit het Engelse Net Present Value (NPV). In de tabel over risico’s waarnaar wordt verwezen wordt de gevoeligheid uitgedrukt van potentiële specifieke nadelige gebeurtenissen. Hoe groter de percentuele impact van de gebeurtenis op de NCW / NHW en hoe groter de impact op het verdienmodel van het totale businessplan tot en met 2040. 

Vraag 18

Over welke periode per risico is gerekend in het staafdiagram van de risicoanalyse op bladzijde 32? 

Antwoord

Er is gekeken naar de gehele periode van het Businessplan 2022, zijnde 2023 tot en met 2040. 

Vraag 19

De CEO van MAA geeft in kranten artikelen aan niet te willen inzetten op e-Aviation. Het "No e-Aviation maar ook het slow e-Aviation” risico leidt tot ongeveer -225% lagere NHW volgens de eerder genoemde gevoeligheidsanalyse. Betekent dit dat de kasstroom twee keer zo negatief wordt? Betekent dit dat het verwachte verlies per jaar minimaal verdubbeld wordt over de hele periode die is meegenomen in de berekening? En zo nee, wat betekent een 225% lagere NHW of Netto contante waarde dan in deze risico-analyse? 

Antwoord

In eerdere antwoorden hebben wij aangegeven dat de luchthaven binnen de door uw Staten gestelde kaders, die de basis vormen voor het Businessplan 2022, dient te worden geëxploiteerd. Dit betekent dat de bestuurder moet inzetten op (het faciliteren van) eAviation. Onder verwijzing naar het Businessplan 2022, pagina 81, grafiek 2 Omzetontwikkeling, merken wij op dat eAviation een ontwikkelspoor is dat, afhankelijk van technologische ontwikkeling, vanaf circa 2030 ingroeit. Wij hebben van de bestuurder van NV HBLM overigens niet begrepen dat de luchthaven niet wenst in te zetten op het bevorderen en faciliteren van eAviation. 

Vraag 20

Als wordt uitgegaan van no e-Aviation, hoeveel extra inkomende of uitgaande vrachtvluchten zijn dan nodig om dit negatieve verschil te compenseren? 

Antwoord

Zie het antwoord op vraag 19. 

Vraag 21

Bij de vrachtvluchten in de eerder genoemde Business Case uit december 2022 is gerekend met de eenheid van "een vrachtvlucht". Is hierbij een vrachtvlucht beschouwd als een inkomende plus een uitgaande lading?. Of is een vrachtvlucht een inkomende of uitgaande vrachtlading? 

Antwoord

Een vrachtvlucht is een inkomende of uitgaande vlucht. 

Vraag 22

Deze ontwerp Wnb vergunning geldt deels tot het LVB (Luchthavenverkeersbesluit) in werking treedt en deels voor de periode daarna. Zal het LVB wat betreft de natuurbescherming van dezelfde uitgangspunten uitgaan? 

Antwoord

De nog in te dienen aanvraag Luchthavenbesluit (LHB) voor Maastricht Aachen Airport wordt gebaseerd op de uitgangspunten zoals deze in het Business plan 2022 zijn opgenomen. 

Vraag 23

Hoe moeten de genoemde aantallen in het bericht van L1 omgerekend worden naar de aantallen in de ontwerp vergunning. Wilt u daarbij expliciet aangeven of een vlucht als inkomend en uitgaand telt of als inkomend of uitgaand? 

Antwoord

Voor de aantallen en bijbehorende voorschriften wordt verwezen naar de publicatie van de ontwerp Wnb vergunning van het ministerie van LVVN van 26 november 2024. https://puc.overheid.nl/natuurvergunningen/doc/PUC_773756_17/1/ 

Vraag 24

Mogen de vergunde passagiersvluchten uitgeruild worden met vrachtvluchten volgens deze ontwerp Wnb vergunning?

Antwoord

Op grond van de ontwerp Wnb-vergunning is dat mogelijk. Thans wordt bezien of daar in het licht van de recente uitspraken van de Raad van State verandering in is gekomen. 

Vraag 25

Hoe verhouden de in de ontwerp Wnb-vergunning vergunde aantallen passagiersvluchten en vrachtvluchten zich tot de business case voor MAA? In welk jaar overschrijden de geplande aantallen in “Uitwerking transitie Maastricht Aachen Airport” besproken in Provinciale Staten op 16 december 2022, de grenzen van de aantallen uit deze ontwerp Wnb vergunning?. 

Antwoord

Zie antwoord vraag 23. Op dit moment worden door de luchthaven voorbereidingen getroffen voor de aanvraag Luchthavenbesluit. Deze aanvraag wordt gebaseerd op het Businessplan 2022. Het Luchthavenbesluit zal de huidige exploitatievergunning, de zogenaamde ‘Omzettingsregeling’, vervangen. 

Vraag 26

In de “uitwerking transitie Maastricht Aachen Airport “staat dat vanaf 2028 MAA op eigen benen kan staan. Is met de aantallen uit deze ontwerp Wnb vergunning na 2028 exploitatie van de luchthaven mogelijk zonder additionele provinciale bijdragen (additioneel t.o.v. wat tot dusverre is toegezegd)? 

Antwoord

Het is de verantwoordelijkheid van de bestuurder van NV HBLM om binnen de door de AvA gestelde kaders tot een positieve exploitatie te komen. De bestuurder heeft bij meerdere gelegenheden uitgesproken ervan uit te gaan dat de luchthaven vanaf 2027 break-even (EBITDA) zal draaien.

Vraag 27

In de ontwerp Wnb-vergunning is ook een maximum voor trucking tonnage opgenomen. In de rapportage “transitie MAA” met als peildatum 1 juli 2024 staat voor de eerste helft van 2024 dat al ruim 36k ton vracht was gereden . De huidige trucking aantallen zijn dus veel hoger dan de in de ontwerp Wnb-vergunning toegestane trucking tonnage. Ervan uitgaande dat MAA zich aan de vergunning gaat houden ook voor wat betreft de trucking tonnages, zal MAA dan in 2025 (en 2026) haar trucking activiteiten terugschroeven naar 20.000 ton? 

Antwoord

Wij gaan er vanuit dat MAA zich ook op dit punt aan de vergunning(svoorschriften) zal houden. 

Vraag 28

Is met deze aantallen in de Wnb vergunning na 2028 exploitatie van de luchthaven mogelijk zonder additionele provinciale bijdragen (additioneel t.o.v. wat tot dusverre is toegezegd)? 

Antwoord

Zie het antwoord op vraag 26. 

Vraag 29

In de ontwerp vergunning is het uitgangspunt dat interne saldering mag. In de december-uitspraken van de Raad van State, worden aan interne saldering strengere voorwaarden zijn. Is er met name een reëel zicht op dat het additionaliteitscriterium kan worden voldaan – dit nu de communis opinio is dat daarin slechts in uitzonderlijke gevallen kan worden voldaan? 

Antwoord

Gelet op alle discussies en beraadslagingen die naar aanleiding van bedoelde uitspraken op dit moment in den lande lopen c.q. worden gevoerd, achten wij het thans niet opportuun om ons nu in termen van verwachtingen en inschattingen uit te spreken. 

Vraag 30

Als interne saldering niet kan worden toegepast, welke aantallen vluchten (passagiersen cargo) zijn dan nog vergunbaar? 

Antwoord

Zie het antwoord op vraag 29.

Gedeputeerde Staten van Limburg 

voorzitter 

secretaris