schrijven in de staten: trans­port­schaamte

Naast stikstof, bevers en grondwaterbeschermingsgebieden mogen we in de Staten ook iets vinden van energie. Als een niet-te-stoppen-olietanker komt er een energiecrisis op ons af. Iedereen die zich in dat onderwerp verdiept, komt het woord netcongestie tegen. Maar congestie deed ons allemaal teveel denken aan darmproblemen, dus de industrie bedacht een nieuw woord: transportschaarste. Met het elektriciteitsnet is namelijk niet zoveel mis, er wil alleen regelmatig teveel stroom doorheen, en dan loopt het vast. Wat dat betreft is ‘congestie’ dan toch een betere term dan ‘schaarste’.

Je komt met deze woordkeuze wel meteen aan de kern van de zaak. We gaan er met z’n allen vanuit dat onze energiebehoefte in de komende jaren zal toenemen. Zeker nu we van het gas af willen en fossiel verbranden niet meer salonfähig is, zullen we steeds meer elektrisch gaan en die stroom valt niet zomaar uit de lucht.

Laten we voorop stellen dat de Partij voor de Dieren op het standpunt staat dat we ook aan onze energieconsumptie kunnen werken, en dat mínder verbruiken misschien wel het meest eenvoudige antwoord is op de energiecrisis die op ons af dendert. Maar ook deze column wordt geschreven op een laptop die niet vanzelf draait, dus besparen tot aan nul lukt nog lang niet. Met alleen besparen komen we er voorlopig niet. Daar is ons systeem simpelweg nog niet op gebouwd.

Terug naar de woordkeuze-kwestie. Netcongestie: het vastlopen van het net omdat er teveel stroom doorheen moet. Van zonnepaneel terug het net op, of van hoogspanningskast naar gebruiker. Heen en weer is het op piekmomenten te druk. Dat zorgt voor grote problemen, want dan kan Tennet niet meer veilig leveren (een transformator brandt door als je er teveel stroom doorheen jaagt, die wetmatigheid is in het groot en in het klein hetzelfde), en dan staat je koelkast ineens uit, doen de lampen in de OK het niet meer, en ligt de fabriek stil.

Door in plaats van het woord netcongestie (“we gebruiken af en toe teveel stroom en dan loopt het systeem vast”) het woord transportschaarste (de transportsystemen zijn niet uitgebreid genoeg om aan onze stroombehoeftes te voldoen) te gebruiken, leg je de nadruk niet op het gebruik dat teveel in pieken gebeurt, maar op het net transportsysteem dat uitbreiding behoeft. Zo worden wij allemaal onbewust klaargestoomd voor het instemmen met het volgooien van onze volledige bodem met koperdraden en de aanleg van innovatieve hoogspanningskabels.

Of om met de woorden van onze gedeputeerde te spreken: “Ongeacht wat u er na deze informatiesessie van vindt, dat wat u hier ziet aan plannen en projecten, dat móet, moet, moet hoe dan ook gaan gebeuren.”

De CEO van Tennet sprak de legendarische woorden: “De Energietransitie zal gedomineerd worden door zon en wind.” Dat kunnen wij wel onderschrijven, maar we vullen dat graag nog aan. Zon, wind en besparen. Geen onnodig energiegebruik en kritisch kijken naar hoeveel wij nou echt nodig hebben, in het groot en in het klein. Zon, wind en besparen. Geen transportschaarste, en ook geen transportschaamte, want wij nemen onze verantwoordelijkheid.