Wie beschermt ons water?

Politiek bedrijven is opletten. We doen ons best om alle regels, wetten en richtlijnen te kennen, zodat we kunnen aanslaan wanneer er in de actualiteit iets voorvalt dat daaraan raakt. Een van die richtlijnen waar we onze provinciale politiek langs toetsen, is de Kaderrichtlijn Water.

De KRW. Onthoud die letters.

Deze Europese richtlijn, die stamt uit 2000, heeft waarachtig tot doel ons belangrijkste goed te beschermen: ons water. Oppervlaktewater; meertjes, beken en rivieren, maar ook grond- en drinkwater. Dat wat onze gewassen nodig hebben om te groeien, zodat wij ze kunnen eten, en het water dat bij ons uit de kraan komt en waar ik mijn koffie mee zet.

De KRW houdt direct verband met de Provinciale Omgevingsverordening. Drinkwater komt uit de diepe bodem en in Limburg wordt die beschermd door laag klei. Maar wanneer je in die grond gaat graven en er vervuilende stoffen op legt, komt de kwaliteit van dat grondwater in gevaar. Zo’n gebied waar drinkwater gewonnen wordt, is gelukkig extra beschermd. In Limburg ligt dit Grondwaterbeschermingsgebied (beheerd door WML, het Waterschap en de Provincie) precies onder de A2, ter hoogte van Roosteren.

Omdat we na de Covid thuiswerkjaren allemaal weer naar kantoor moeten, en omdat de NS de treinkaartjes duurder en de treinen korter maakt, moet de A2 worden verbreed. Zo’n 20 kilometer Limburgse snelweg krijgt er aan beide zijden een baantje bij. Daarvoor moeten bomenrijen wijken en dat is ellendig voor de vleermuizen die die bomen voor hun navigatie gebruiken. Daar krijgt onze fractie buikpijn van, maar van de plannen van Boskalis krijgen we zelfs slapeloze nachten.

De Limburger schreef er al over, en onze vrienden van milieuorganisaties staan gelukkig ook op hun achterste pootjes: het omstreden Beaumix. Klinkt mooi, is vreselijk.

Beaumix is een grondstof die overblijft na afvalverbranding. Je vindt er zware metalen in, batterijen, accuresten, heel naar spul. Als het eenmaal onder de weg ligt zie je dat niet meer. Asfalt erover, klaar, weg. Of toch niet?

In de haven van Stein liggen alvast twee zwarte bergen te glimmen in de zon. Bijna klaar om onder de nieuwe weg gestort te worden. Als je goed kijkt kan je de batterijen nog zien zitten.

In Katwijk is enkele jaren geleden dit door Rijkswaterstaat goedgekeurde Beaumix wél onder een snelweg verdwenen, en daar zorgt het nu voor ongelofelijke milieuschade aan bodem en water. Het is natuurlijk bijzonder dat de normen na dit drama niet zijn aangepast, en dat Beaumix nog steeds gebruikt mag worden.

Gelukkig zijn onze gedeputeerden wakker en waakzaam en hebben zij zich samen met het Waterschap en WML uitgesproken tegen het gebruik van Beaumix in Limburg. Maargoed, Rijkswaterstaat beslist. En die is niet voornemens de plannen te wijzigen.

Waarom zou Boskalis het toch zo graag willen? Tenslotte is de rekening voor het oplossen van de milieuschade voor hen. Rijkswaterstaat is van plan gedurende 15 jaar de Limburgse bodem te blijven onderzoeken op waterkwaliteit en bodemschade. Dat is ook niet gratis. Zouden er andere belangen kunnen spelen?

Beaumix wordt geproduceerd in Alkmaar door WASH vof. WASH heeft twee eigenaren, afvalverwerker HVC (in eigendom van gemeentes en waterschappen in het noorden van het land) en, jawel, Boskalis. De Limburgse bodem lost zo een groot probleem voor Boskalis op, want Beaumix kunnen ze inmiddels echt nergens anders meer kwijt.

Wie pakt dan de rekening op wanneer er milieuschade optreedt? Wie gaat dat drainagewater schoonmaken dat opgevangen moet worden? Wie beschermt het Limburgse water?

Wie doet dat eigenlijk voor het vervuilde water bij Katwijk? Dat doet een van de waterschappen, die als mede-eigenaar van afvalverwerker HVC zélf het Beaumix heeft gemaakt en verkocht. Zo is de cirkel rond, en liggen de belangen innig verstrengeld bloot.

Wij blijven waakzaam wanneer de Gedeputeerde zich hierover uitspreekt: wij blijven roepen: denk aan het water, denk aan de Europese richtlijnen: de KRW! Wij zijn wettelijk gehouden te zorgen voor gezond oppervlaktewater, voor een bodem die schoon is en voor drinkwater waar we beter van worden. Geen Beaumix in onze bodem!

Een column van de Partij voor de Dieren Limburg