Opinie: De plezier­jager als pyromaan

In september meldden de Limburgse kranten dat de overlast door wilde zwijnen in Midden-Limburg waarschijnlijk is veroorzaakt door hobbyjagers. De jagers zouden wilde zwijnen hebben laten ontsnappen, om ze te kunnen bejagen na meldingen van overlast. De losgelaten everzwijnen hebben onder meer verkeersongelukken veroorzaakt. De Provincie Limburg ziet echter geen reden om Justitie in te schakelen. Provinciale Statenlid Frank Wassenberg betoogt echter dat een strafrechtelijk onderzoek wel degelijk nodig is. Daarom heeft hij zelf aangifte gedaan.

Everzwijnen komen niet in heel Nederland voor. Er is afgesproken dat de dieren hun thuis hebben op de Veluwe en in Midden-Limburg (Meinweg). Hekken, afrasteringen en prikkeldraad zorgen ervoor dat de dieren binnen deze gebieden blijven. Daarbuiten worden de dieren niet getolereerd. Dat worden de nul-optiegebieden genoemd.

Plezierjagers helpen graag bij het bestrijden van overlast door in het wild levende dieren. Everzwijnen hebben hun speciale aandacht, want er gaat niets boven het schieten van zo’n groot, sterk, slim en snel dier!
Maar plezierjagers hebben het niet altijd gemakkelijk. Want normaal gesproken kunnen de everzwijnen hun normale leefgebieden niet verlaten door rasters en roosters. De zwijnen zijn bovendien schuw en mijden mensen. Er valt dus niet zo veel te schieten door hobbyjagers die hun jachtvelden hebben buiten de Meinweg.

Tenzij de dieren natuurlijk wèl massaal de nul-optiegebieden zouden bestormen, met alle gevolgen van dien. Zo nodig worden de zwijnen een handje geholpen door de jagers om te ontsnappen.
Dat doen ze door stroom van schrikdraad te halen en door bijvoorbeeld prikkeldraad door te knippen, waardoor de dieren hun normale territorium kunnen verlaten. Diverse bronnen melden dat jagers zelfs fokzwijnen loslaten in kwetsbare landbouwgebieden.

Dat is het ontluisterende beeld dat geschetst wordt in een serie artikelen uit Dagblad de Limburger van deze herfst.

Zwijnenpopulatie groeit door bijvoeren
Ook is het een publiek geheim dat jagers de zwijnen bijvoeren in tijden van voedselschaarste. Dat lijkt heel humaan, maar dat is het niet. In de natuur leidt voedselschaarste tot een afname van de voortplantingssnelheid van de dieren. Minder voedsel betekent dus minder jonge zwijnen. Op deze manier wordt het aantal zwijnen afgestemd op het natuurlijk beschikbare voedselaanbod.

Maar dat is niet naar de zin van jagers en dus worden de everzwijnen bijgevoerd. Dat is tegen alle regels. Het betekent dat de natuurlijke rem op de voortplanting van de zwijnen wegvalt; de groep zwijnen wordt simpelweg te groot voor het terrein dat hen is toegewezen. En wanneer vervolgens de afrasteringen worden doorgeknipt, wanneer de stroom van schrikdraad wordt gehaald en wanneer gefokte en tamme zwijnen worden losgelaten, ontstaat het zorgvuldig gecreëerde probleem van de zwijnenoverlast. Een probleem dat alleen kan worden opgelost door de jager, die aanbiedt de overlast met de kogel te bestrijden. Het is het gedrag van een pyromaan, die een huis in brand steekt en vervolgens onbaatzuchtig aanbiedt om te helpen met blussen.

Ons provinciebestuur ziet hier echter geen kwaad in. Op de vraag van de Partij voor de Dierenfractie om een onderzoek in te laten stellen door Justitie, reageren Gedeputeerde Staten negatief.

Dat standpunt wekt verwondering.

Want wanneer slechts een deel van de berichten op waarheid berust, is hier sprake van ernstige delicten. Verantwoordelijk gedeputeerde Driessen, die weigert om Justitie in te schakelen, vertelde in een recente commissievergadering van de Provinciale Staten een bewogen verhaal over hoe hij ooit bijna een wild zwijn had aangereden. Als dat méér was dan een verhaal voor de bühne, om het belang van de jacht te onderstrepen, zou je mogen verwachten dat juist deze bestuurder niet zou aarzelen om een strafrechtelijk onderzoek te eisen.
Zo’n strafrechtelijk onderzoek is de enige manier waarop deze zaak kan worden uitgezocht. En omdat de provincie haar verantwoordelijkheid weigert te nemen, heeft de Partij voor de Dieren zich tot Justitie gewend met de vraag om strafbare praktijken rond het loslaten van zwijnen te onderzoeken en te vervolgen.

Frank Wassenberg is bioloog en lid van de Proviciale Staten van Limburg (Partij voor de Dierenfractie)

Dit artikel werd gepubliceerd in Dagblad de Limburger / Limburgs Dagblad van 30 november 2007