LEO 29 november 2024 Agen­dapunt Provin­ciale Ener­gie­diensten Maat­schappij

Voorzitter,

Goed dat er nu een uitwerking is van het idee van een Provinciale Energie Maatschappij. Drie van de vier concrete instrumenten ondersteunen wij van harte: de energiegemeenschappen, gebouw gebonden financiering en opslag en coöperatieve energy hubs. Die leveren de meest concrete bijdrage aan de doelstellingen lokaal eigendom, bestrijden energie armoede en versnelling van de energietransitie. Van het instrument Faciliterend advies is dit minder duidelijk, en de Partij voor de dieren betwijfelt of die dienst toegevoegde waarde heeft nu er al lokale energieloketten e.d zijn.

Het gaat ook over het MKB – versnelling van de energietransitie. Dit onderwerp kent hele brede vraagstukken, zeker als je naar de maakindustrie kijkt, waarbij brede en specifieke expertise nodig is. Welke vraagstukken worden daarbij in het PEM opgepakt en welke deel zou daarbij de Chemelot Brightlands kunnen oppakken of andere partijen. Wij zienn graag dat de diensten en de vraagstukken van het MKB nader onderzocht worden en dat een duidelijke afbakening over wat het PEM hier als afbakening en diensten gaat kiezen.

Deze brede insteek aan doelstellingen, doelgroepen en instrumenten vraagt wat ons betreft om meer focus om effectief te kunnen zijn.

Ook zal er nog meer duidelijkheid moeten komen over de organisatievorm en de governance. De partij voor de Dieren vindt het belangrijk dat er een heldere verantwoording naar de Staten gaat komen. Concrete doelstellingen en duidelijke diensten afbakenen zijn daarbij cruciaal. Graag zouden wij verschillende organisatie en governance alternatieven willen zien in relatie tot het halen van deze nog te concretiseren doelstellingen en de dienstenafbakening. Welke organisatievorm en welke afstand tot de Staten is mogelijk en hoe brengt het alternatief de doelen dichterbij en welke overheadkosten en opbrengsten horen daarbij. Wij gaan er in elk geval van uit dat het een lean organisatie zal worden, waarbij het overgrote deel van het geld voor de dienstverlening wordt ingezet.

Wat betreft het revolverend vermogen. Wat ons betreft hoeft dat niet voorop te staat. Het gaat om diensten die de markt niet zonder meer levert. Zeker voor degene in energiearmoede. Dus dat het ook wat kost vinden wij uitlegbaar.

Graag zouden wij opgenomen willen zien dat de PEM gekaderd wordt door het principe dat adviezen natuur-inclusief zijn, zowel in ecologische als in ruimtelijke zin. .

Wij hebben altijd aangegeven dat de realisatie van 50% lokaal eigendom er op eigen houtje, binnen de vrije markt, niet zal komen. Daarom heel goed dat de facilitering van lokale energiegemeenschappen er nu heel duidelijk in zit. Wat ons betreft kan dat ook voorfinanciering zijn. Met name in de cruciale voorfase wanneer er nog veel onderzoek gedaan moet worden voordat het project een concrete vorm kan krijgen.

Bij de gebouwgebonden financiering, op zich een heel goed idee, hadden wij begrepen dat dit op landelijk niveau uiteindelijk niet is rond gekomen. Omdat financiers er niet in mee wilden gaan. Is die indruk juist, en hoe gaat de PEM dit doorbreken? Vragen die bij de concrete uitwerking essentieel zijn om te beantwoorden

Steeds meer is duidelijk geworden, door de capaciteitstekorten in het netwerk, dat opslag en lokale uitwisseling van energie niet gemist kan worden. Ook hier zal “de markt” dat niet vanzelf leveren. Uitstekend daarom dat opslag en lokale energiehubs een steun in de rug krijgen.

Met deze kanttekeningen, en vragen, kan wat de Partij voor de Dieren betreft de Provinciale Energiediensten Maatschappij de fase van concrete uitwerking in.