Inbreng Bespreekstuk stikstof


10 september 2020

Voorzitter,

De berg heeft opnieuw een muis gebaard.

Althans, als het om stikstofreductie gaat. Wel is de provincie druk met het vrijstellen van bestaande m.n. agrarische activiteiten en het opnieuw toestaan van economische activiteiten die beiden stikstofemissies met zich meebrengen.

De alleen maar inventariserende en opties beschrijvende notitie van 26 mei is nu opgevolgd door een Mededeling Portefeuillehouder (van 14 juli jl.) waarin nog steeds geen concrete maatregelen staan om stikstof deposities terug te dringen.

Waaraan gewerkt wordt is alleen maar om opnieuw ontwikkelruimte voor bedrijven te krijgen, door legaliseren van meldingen, 70/30 aan te houden bij extern salderen, “redeneerlijnen” om weiden en bemesten vergunningvrij te houden (in strijd met de Raad van State uitspraak), en het toestaan van tijdelijke deposities en evenementen via drempelwaardes.

Maar met opkopen van bedrijven en de gebiedsgerichte aanpak is nu, ruim 16 maanden na de PAS-uitspraak, nog steeds geen begin gemaakt. Laat staan met bronmaatregelen.

De totale stagnatie die er landelijk is, door de verdeeldheid binnen de coalitie, vindt zijn spiegelbeeld in de onwil van dit college om op provinciaal niveau echt werk te maken van stikstofreductie. Wij zien in de beide notities geen voorstellen hiervoor.

Er wordt nu geheel en al vertrouwd op het "Programma Natuur", dat we gratis in de schoot geworpen krijgen van het Rijk - het verbeteren van de condities in de natuur. Daar zitten goede kanten aan. Maar is dat uiteindelijk geen symptoombestrijding en dweilen met de kraan open? Want hoe ver kan je gaan met telkens plaggen en afvoeren van stikstof, terwijl de deposities doorgaan?

Overigens zit de Notitie “Hoofdlijnen Programma Natuur” niet bij de stukken, terwijl dat wel werd aangegeven in de Mededeling Portefeuillehouder van 14 juli.

Ondertussen regeert Farmers Defense Force het land. En laten diverse politieke partijen zich maar al te graag zand in de ogen strooien door Stichting Agrifacts, de bureau pendant van de met intimidatie en desinformatie opererende frontorganisaties. Of zoeken het in afleidingsmanoeuvres over hydrologische maatregelen, waarop de ook noodzakelijke stikstofmaatregelen dan maar moeten wachten. Of dat er overal per se gemeten moet worden en niet gemodelleerd, een praktische onmogelijkheid – maar wel weer een afleidingsmanoeuvre.

Voorzitter, zo zijn we al jaren bezig in de landbouw. Vooruitschuiven. Voor deelproblemen schijnoplossingen verzinnen. Zo ingewikkeld, dat geen mens ze nog kan volgen en die daardoor ook niet handhaafbaar zijn. Dat was de conclusie van de Vereniging voor Milieurecht in een bundel over Landbouw en milieu vorig jaar.

Voorzitter, we moeten stoppen met juridische slimmigheidjes en uitstelgedrag. Nu weer is landelijk de voermaatregel van tafel gehaald, maar de landbouw moet dat wel compenseren zegt de mInister. Alleen dat is pas volgende jaar, als we alles hebben uitgezocht. Uitstel, vooruitschuiven.

Het is niet de stikstof die de economie lam legt, het is het gebrek aan durf om echt stikstofreducerende maatregelen te nemen, om de landbouw anders in te richten met minder afhankelijkheid van stikstof inputs.

Natuurinclusieve landbouw bijvoorbeeld. In een brief van het kabinet van al weer 4 maanden geleden stond daar een aanzet voor: zones rond natuurgebieden, exclusief voor natuurinclusieve landbouw. Dat kan de provincie regelen, via haar ruimtelijke ordeningsinstrumentarium. Maar gaat de provincie dat oppakken? We zien het niet terug in de stukken. En bronmaatregelen via de Natura 2000 verordening? Dat staat als optie in de mei notitie, maar komt niet terug.

Voorzitter, we zien dhr. Mackus graag terug, maar dan met een echt programma om de stikstofproblemen bij de wortel aan te pakken.

VOOR de DISCUSSIE

Voor de discussie: dat er bepaalde maatschappelijk essentiele (woningbouw-)projecten door kunnen gaan, dat snappen we. Maar zorg dan ook voor echte stikstofvermindering, en dat gebeurt niet.

Het lijkt al met al geen stuk voor de Staten is - voor ons hoeft Mackus pas terug te komen als hij echt met een sluitend programma komt om de bindende resultaatsverplichting voor het verminderen van stikstof deposities die er in de wet komt (zie brief van Schouten van 17 juli) rond heeft.

Sideline: misschien beginnen Forum en andere Statenleden weer over " doelstellingen die later aan Natura 2000 gebieden zijn toegevoegd". Ik zag dat ze dat telkens doen. Dit zijn spookverhalen die doro de Stichting Agrifacts zijn ingefluisterd. Het hoort bij de campagne om de feiten (nu het er om gaat) steeds weer ter discussie te stellen. Model sigarettenindustrie en klimaatscepsis - veel geld voor discussievervuiling. uiteindelijk blijft er niets van over.

Sinds de aanwijzing van Natura 2000 gebieden zijn er niet of nauwelijks doelstellingen (of gebeiden) toegevoegd. Terwijl er wel in de meeste gebienden steeds verdere achteruitgang is. Wel zijn er doelen geschrapt, de zgn. "complementaire doelen".