Bijdrage Plusquin Verant­woor­dings­debat Vrehen-affaire


9 april 2021

Voorzitter,

ik zou bijna zeggen: gelukkig hebben we de foto’s nog. We kunnen ons allemaal de foto’s herinneren van glimlachende CDA-politici en bestuurders die prominent in beeld komen terwijl zij bomen planten. Waarmee een verkiezingscampagne indirect meegefinancierd werd, en daarmee de verkiezingen beïnvloedde.

Tekenend voor de belangenverstrengeling in het IKL-dossier. Ook op basis van de nu aangeleverde stukken zijn daarover conclusies te trekken.

Wij als staten zijn immers verkeerd ingelicht door de gouverneur. Dat gevoel kunnen we niet van ons afschudden. Jokken mag en kan gewoonweg niet. Kern is: vorige week is ons door de CdK iets anders verteld dan dat nu uit de 150 verzamelde pagina’s blijkt.

Een week geleden zegt de CdK dat dat hij op 23 maart pas kennis kreeg van de Vrehen-kwestie. Of het nou 23, of 25 maart was, de CdK had eerder geen integriteitssignaal ontvangen.

De waarheid ligt anders. Uit de stukken blijkt nu dat de persvraag, en dus de mogelijke integriteitsschending, de CdK al een week eerder ter ore kwam. Nog vóór het collegeoverleg, op 16 maart, licht de algemeen provinciedirecteur de CdK hierover in.

Wij willen hier opheldering over. Hoe kan het dat de gouverneur zich dat vorige week niet herinnerde?

Daar blijft het wat de fractie van de Partij voor de Dieren betreft niet bij: waarom is er toen op de 16e niet meteen een integriteitsonderzoek door de CdK gestart? Waarom is er gewacht tot het niet anders meer kon, namelijk tot de perspublicaties? En waarom zijn wij als provinciale staten, als controlerende volksvertegenwoordiging niet actief en onmiddellijk ingelicht over deze integriteitsschending? Is er sprake van strafbare feiten?

Daar komt bij dat de CdK 2 dagen later een gesprek heeft met de voorzitter van de Raad van Toezicht van het IKL. Deze benoemde de heer Vrehen. Ten tijde van dat gesprek weet de CdK over de mogelijke integriteitsschending, maar deze zou niet besproken zijn. Hoe kan het gebeuren dat de gouverneur dit in een persoonlijk overleg niet navraagt? Dat er een olfiant van dezelfde politieke kleur in de kamer staat, en daar dan niet over wordt gesproken? Vindt de CdK dan dat hij zo zijn integriteitstaak voldoende behartigd heeft als hij dit nalaat?

En dan de conformiteit met de Wet normering topinkomens. In antwoord op vragen van de D66 fractie stelt GS dat die gewaarborgd zou zijn. Echter, in maar liefst 13 verschillende rollen is de heer Vrehen financieel betrokken bij de provincie Limburg. Daardoor verdient hij alles bij elkaar meer dan de Balkenende-norm.

Deze wettelijke norm is ook van toepassing als iemand ingehuurd wordt door de provincie, buiten dienstbetrekking. Gelet op alle geldstromen die vanuit de provincie naar de heer Vrehen gingen, moét het college geweten hebben dat deze met extra klusjes meer verdient dan de minister-president. Waarom is daarnaar niet gehandeld? Om het niet eens te hebben over de overschreden CBF-norm, die in de beantwoording geeneens genoemd wordt.

Opvallend is dan ook dat dit in 2019 juist een belemmering vormt voor een nieuwe klus. De nieuwe programmanager van MAA vindt het geen goed idee om oud-politicus Vrehen opnieuw in te huren als omgevingsmanager bij MAA. En vooral ook omdat een ex-gedeputeerde niet geloofwaardig is als go between naar de omgeving.

Een besef dat erg laat is doorgedrongen. Twee jaar eerder zag de toenmalige gedeputeerde geen problemen om een oud-politicus in te huren. Een teken aan de integriteitswand. Vrehen was immers daarvoor al eerder ingehuurd door de provincie m.b.t. MAA, in dat geval voor het project proefdraaien. Had de toenmalig gedeputeerde niet kunnen bevroeden dat het inhuren van oud-politici integriteitsschendingen oplevert? Ook voor dit beleid is de huidige gedeputeerde, en daarmee het hele college verantwoordelijk.

En ook bij deze kwestie trok de rest van het college of bij de provinciedirectie niemand aan de alarmbel. Niemand kwam op het idee om de portefeuillehouder integriteit in te stellen.

Voorzitter, wij hebben in dit dossier zwaarwegende vragen. En enkele vaststellingen. Als daar vandaag geen bevredigende antwoorden op komen, kan dat niet anders dan gevolgen hebben voor het vertrouwen dat de fractie van de Partij voor de Dieren in dit college kan hebben.

Dank u wel.