Bijdrage 24 januari 2025 ZRK rapport inzake drink­water Provincie Limburg

In de LEO commissie hebben wij aangegeven akkoord te zijn met de aanbevelingen uit het ZRK rapport en de onderschrijving daarvan door GS en PS. Nogmaals dank aan het ZRK voor de duidelijke en inzichtelijke rapportage.

Wat de Partij voor de Dieren betreft moet de provincie de relevante onzekerheden en risico’s verminderen zoveel als in haar macht, verantwoordelijkheid of beïnvloedingssfeer ligt. En wat nu kan niet naar later verschuiven. Immers de effecten van maatregelen lopen van 1 jaar tot 25 jaar in de waterbeschermings- en wingebieden.

Tijdens de LEO heeft ook het WML ingesproken. Het WML vroeg de Staten en GS om in Grondwaterbeschermingsgebieden in te zetten op grondwatervriendelijke landbouw.

Drinkwater in Limburg is sterk afhankelijk van een goede grondwaterkwaliteit. De ZRK heeft de situatie in grondwaterbeschermings- en wingebieden helder op een rijtje gezet, en die is ronduit slecht.

In de agrarische delen van de GWB-gebieden wordt de norm voor nitraat (50-mg/L) overschreden met gemiddeld 200% op zand, en met 50% in de lössgebieden. Er is wat betreft nitraat maar weinig vooruitgang geweest (een daling van ca. 10% in vier jaar) en het behalen van de norm is bij het huidige beleid – de huidige regels in de omgevingsverordening, en het lopende stimuleringsprogramma voor agrariërs - niet in zicht, aldus de ZRK.

En dan de bestrijdingsmiddelen, waar de situatie zelfs is verslechterd. Ik citeer de ZRK, “het aantal vastgestelde normoverschrijdingen van bestrijdingsmiddelen is in 2022 hoger dan in 2016”.

De ZRK concludeert: De laatste jaren is er weinig tot geen vooruitgang geboekt met betrekking tot nitraat en bestrijdingsmiddelen. Daardoor is bij ongewijzigd beleid het behalen van de Europese en nationale normen niet in zicht.

Wachten op landelijk beleid was de lijn in de in de LEO commissie. Maar dit gaat voorbij aan de verantwoordelijkheid en de mogelijkheden die de provincie voor de Grondwaterbeschermings- en waterwingebieden heeft. Ook  betwijfelen wij of algemeen landelijk beleid de oplossing gaat bieden voor de grondwaterbeschermings- en waterwingebieden. Bovendien is de timing van toekomstig  landelijke beleid op dit gebied zeer onzeker. Dus waarom niet nu beginnen met aanscherpen van voorschriften en invoeringsstrategieën, zoals compensatie. En dit kan, want de provincie heeft nu al voorschriften in de omgevingsverordening en ook is er een stimulerend beleid voor agrariërs in deze gebieden. Het ZRK rapport en de dringende oproep van WML laten zien dat de huidige uitwerking volstrekt onvoldoende is.

Onze vraag aan de gedeputeerde is daarom: Wil de gedeputeerde starten met een uitwerking van  voorschriften en invoeringsstrategieën waarmee de bestaande normen voor grondwaterkwaliteit wel gerealiseerd gaan worden?