Bijdrage Plusquin Inte­gri­teits­debat en nieuwe Limburgse bestuurs­cultuur

Voorzitter,

Verandering van de bestuurscultuur in Limburg is broodnodig. Teken aan de wand is dat de voormalige Gouverneur nog steeds “graag zou willen weten wat hij fout gedaan heeft”. Of “wat er fout gegaan is”. Dát er veel fout is gegaan blijkt nu wel uit het 94 pagina’s lange onderzoeksrapport.

In nog geen 10 jaar tijd is de heer Vrehen bij maar liefst 129, 129 (!) verschillende financiële stromen verbonden aan de provincie Limburg. Daarmee is ruim €93 miljoen aan provinciaal geld gemoeid. Weliswaar heeft Vrehen bij IKL alleen niet meer verdiend dan het Wnt-maximum, maar deze wettelijke norm is ook van toepassing als iemand ingehuurd wordt door de provincie, buiten dienstbetrekking. Alles bij elkaar komt het vér boven de Balkenende-norm uit.

Maar dat is niet het enige dat er fout is gegaan, het gaat ook om de governance bij gesubsidieerde instellingen. Als subsidiegever kan je daar niet blind voor zijn.

Wij kunnen ons dan ook vinden in de aanbevelingen van het onderzoeksrapport. Vooral de zorgen over het ontbreken van een good governance-toets bij subsidieverlening onderschrijven wij. Voor cultuurdomeinen bestaat er al een landelijke governance code. Maar door deze ook op andere fronten toe te passen, krijgen we ook daar meer grip op een zinnige besteding van het provinciegeld. Daar dienen wij dan ook een motie voor in.

Ook de voorstellen die door de Gouverneur zijn gedaan, kunnen rekenen op onze goedkeuring. Volgens ons moet de schijn van belangenverstrengeling altijd voorkomen worden. Met het aanscherpen van de anti-draaideurbepaling worden spijkers met koppen geslagen. En ook het voorstel om persoonsgebonden nevenfuncties voor leden van het college te voorkomen, zien wij graag tegemoet.

Wel zitten wij nog met onduidelijkheden over hoe de CdK zijn rol wil vervullen. Zo wilt u het Seniorenconvent opnieuw tot leven brengen, onder uw voorzitterschap. Bedoelt u hiermee dat u het besloten deel van het Presidium in het vervolg wilt voorzitten, en waarom? Wij zijn benieuwd naar het antwoord.

Daarnaast denken wij dat deze initiatieven nog aanvullingen kunnen gebruiken. Wij pleiten dan ook voor een openbaar lobbyregister, zoals het concept-addendum vermeldt. Openbaarheid van bestuur is immers een groot goed. Binnen de EU fungeert een dergelijk register al. Daarmee wordt transparant welke organisaties en personen invloed hebben uitgeoefend op de besluitvorming. En hoeveel geldstromen hier vanuit de provincie naartoe gaan.

Verder pleiten wij ervoor om bij Statenvoorstellen per beleidskader een eenvoudig grafiekje op te nemen van reeds bestemde en nog openstaande budgettaire middelen. Daardoor krijgen niet alleen Statenleden maar alle Limburgers inzicht in de financiële huishouding, wat rechtdoet aan een democratisch en transparant verloop.

Maar niet alleen de cijfers, ook de taal moet duidelijk te begrijpen zijn voor alle Limburgers. Nog te vaak zijn Statenvoorstellen, verordeningen en nota’s moeilijk te doorgronden; voor burgers, maar zeker ook voor medestatenleden. Hoe kunnen wij elkaar controleren als het niet duidelijk is welke zaken er spelen? Daarom willen wij meegeven om heldere en begrijpelijke taal deel te laten uitmaken van de nieuwe Limburgse bestuurscultuur.

Tot slot kan integriteitsaanpak voor provinciemedewerkers nog aanscherping gebruiken. Dit bijvoorbeeld door het melden van integriteitsproblemen volledig onafhankelijk te maken. Hiermee bedoelen wij dat de externe integriteitsadviseur volledig actief is buiten het provinciehuis om. Zodat deze een e-mailadres heeft dat niet gelinkt is aan de provincie Limburg, en dus dit niet controleerbaar is van binnenuit of bovenaf. Alleen zo kan deze in volledig vertrouwen gecontacteerd worden.

Alleen met een open en transparante aanpak komt de nieuwe Limburgse bestuurscultuur echt van de grond.

Dank u wel.