Schrif­te­lijke vragen Plusquin cs Heier­hoeve

Indiendatum: 24 feb. 2021
Antwoorddatum: 9 apr. 2021

De complexiteit voor wat betreft de rol van provincie Limburg in de gebiedsontwikkeling Greenport Venlo in relatie tot de verkoopgarantie voor het buurtschap Heierhoeve, geeft aanleiding tot het schetsen van het kader alvorens wordt ingegaan op de beantwoording. Verwezen wordt hierbij naar de beantwoording van de schriftelijke vragen Kuntzelaers inzake “Verkoopregeling Heierhoeve” (2020/20186) van 19 mei 2020 alsmede naar de wijze waarop invulling is gegeven aan motie 2601, Kuntzelaers c.s., Rechtvaardige Verkoopregeling Heierhoeve (GS brief 10 maart 2021, 2021/2497).

Rol provincie Limburg
De voorbereidende en uitvoerende taken ten behoeve van de realisatie van de gebiedsontwikkeling Greenport Venlo zijn ondergebracht bij BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en/of zijn aan BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo gelieerd, zoals Etriplus BV en het Windpark BV.

De verdeling van de aandelen van OBGPV is als onderstaand, elk aandeelhouder heeft daarbij één stem:
− Provincie Limburg : 58,6%
− Gemeente Venlo : 27,7%
− Gemeente Horst aan de Maas: 8,3%
- Gemeente Venray : 5,4%

De provincie Limburg heeft in de gebiedsontwikkeling de rol van één van de aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. Dat betekent dat de Provincie in haar rol als aandeelhouder besluiten neemt ten aanzien van de jaarrekening, begroting en strategische beleid. De uitvoering van het beleid is belegd bij de directie die binnen haar mandaat zelf bepaalt hoe dat beleid wordt uitgevoerd.

Het is van belang de rol als aandeelhouder juist in te vullen met het oog op de Wet Openbaarheid van Bestuur, Awb en staatssteun. De provincie Limburg is geen aandeelhouder van Etriplus BV en/of Windpark BV. Etriplus BV kent daarbij naast BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo ook andere aandeelhouders.

De Railterminal Greenport Venlo, Klaver 4 (als onderdeel van Trade Port Noord) met mogelijkheden voor een zwaardere milieucategorie en de realisatie van het windpark zijn ontwikkelingen in het werklandschap Trade Port Noord (onderdeel van Greenport Venlo) die elkaar wederzijds beïnvloeden qua beschikbare fysiek/geografische en milieu-ruimte. Om in samenhang de cumulatieve effecten in beeld te kunnen brengen en te beoordelen zijn de drie ontwikkelingen in 2016 integraal onderzocht en beoordeeld. De resultaten hiervan zijn opgenomen in de integrale omgevingsbeoordeling 2016 (IOB). De IOB vormde vervolgens het vertrekpunt voor de planologische procedures die de ontwikkelingen mogelijk maakte. De IOB toonde hierbij aan dat juridisch, ondanks de cumulatieve effecten van de ontwikkelingen op de omliggende woningen, de ontwikkelingen op de beoogde locaties in elkaars nabijheid realiseerbaar waren, passend binnen de wettelijke kaders die hiervoor gelden en die derhalve bij vergelijkbare ontwikkelingen worden gehanteerd. Een uitzondering hierop vormde de gecumuleerde geluidsbelasting op de gevels van een vijftal woningen uit het buurtschap Heierhoeve. Dientengevolge zijn deze woningen dan ook voor deze te hoge geluidsbelasting aansluitend gesaneerd (geïsoleerd). De planologische procedures voor de genoemde drie ontwikkelingen zijn achtereenvolgens gestart. Waarbij voor het windpark de procedure van een Provinciaal Inpassingsplan (PIP) is gestart vanuit het provinciale (energie) belang nadat de gemeenteraad van Venlo in 2018 het bestemmingsplan dat beoogd was voor de planologische borging niet vaststelde.

Uitzonderlijke situatie
Bij de vaststelling van het PIP in relatie tot motie 2417 (Kuntzelaers c.s. “Profijt voor burgers en natuur van Windpark Venlo) hebben BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en Etriplus BV zich bereid verklaard om een verkoopgarantieregeling te maken om bij de bewoners van het buurtschap Heierhoeve de zorg weg te kunnen nemen dat zij met een onverkoopbare woning zouden achterblijven.
BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en Etriplus BV / Windpark BV zijn (gezamenlijk) houder en uitvoerder van de verkoopgarantie.
De verkoopgarantie is derhalve opgezet en bedoeld als een vangnet voor als het niet lukt de woning via de normale weg te verkopen of deze weg te lang duurt. Het feit dat de noodzaak van een verplichte regeling er niet is, maakt deze verkoopgarantie zeer uitzonderlijk en uniek.
De regeling is derhalve geen (verplichte) opkoopregeling waarvan bijvoorbeeld sprake was bij de Planologische Kernbeslissingen (PKB) rondom Schiphol en in het kader van “Ruimte voor de Rivier”. De woningen van het buurtschap Heierhoeve hoeven niet weg.
De uitzonderlijkheid blijkt ook uit het feit dat een dergelijke regeling in Nederland niet of nauwelijks voorkomt. Moerdijk kent een vergelijkbare regeling en in Groningen zijn schaderegelingen van kracht in het kader van de gaswinning. De uitzonderlijkheid van deze situatie zorgt er daarbij voor dat geen precedenten worden gecreëerd bij andere ruimtelijke ontwikkelingen.

Vanuit de regeling mag de woning aan BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo worden aangeboden. Wanneer de woning wordt aangeboden aan BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, dan koopt BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo de woning tegen de in de verkoopgarantie vastgestelde geïndexeerde taxatiewaarde. BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo verkoopt de woning aansluitend op de particuliere huizenmarkt. Het risico hierbij voor BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en de te maken kosten zijn in de verkoopgarantie in mindering gebracht op de geïndexeerde getaxeerde waarde.

WOZ-waarde en taxatiewaarde
De WOZ-waarde komt tot stand vanuit de Wet waardering onroerende zaken – systematiek, een modelmatige waardebepaling. De WOZ-waarde is de waarde die gebruikt wordt als heffingsgrondslag voor lokale heffingen (belastingen). De WOZ-waarde wordt jaarlijks vastgesteld en tegen de vaststelling van de waarde kan bezwaar worden gemaakt.
Verwerving oftewel de aan- en verkoop van percelen en/of vastgoed (ook door overheden) vindt te allen tijde plaats op basis van de marktwaarde van het vastgoed. Deze marktwaarde, ook wel de verkoopwaarde genoemd, komt tot stand aan de hand van een taxatie. De WOZ-waarde speelt hierbij geen rol. Een taxatie bestaat onder andere uit een opname van het perceel of het vastgoed, de bijgebouwen, maar ook de staat van onderhoud. Daarnaast wordt rekening gehouden met de planologische mogelijkheden op het perceel en in de nabijheid.
Indien sprake is van een onteigeningsgrondslag. Oftewel er is sprake van nut en noodzaak, urgentie en algemeen belang waarbij een onteigeningsprocedure (het niet vrijwillig ontnemen van eigendom) kan worden opgestart, dan is volledige schadeloosstelling het uitgangspunt. Bij een volledige schadeloosstelling op basis van de onteigeningswetgeving (met bijbehorende jurisprudentie) komt naast de marktwaarde de bijkomende schade voor vergoeding in aanmerking zoals bijvoorbeeld de verhuiskosten.

Het uitgangspunt bij de verkoopgarantie voor het buurtschap is de in gezamenlijkheid met het buurtschap uitgevoerde taxatie van de woning, vastgesteld door de taxatiecommissie voor de situatie zoals deze geldt vóór de vaststelling van het PIP, omdat toen nog geen sprake was van het windpark. De Taxatiecommissie bestond daarbij uit 3 gecertificeerde en geregistreerde taxateurs. Een aangewezen door het buurtschap, één door BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en gezamenlijk hebben zij de voorzitter voorgesteld die is benoemd als onafhankelijk en onpartijdige voorzitter.

Indien de WOZ-waarde als uitgangspunt zou zijn genomen bij de verkoopgarantie creëert dit een precedent bij andere (lopende provinciale) verwervingen.

Vraag 1) Op welke momenten heeft de provincie met de bewoners van het buurtschap Heierhoeve na het inspreken in juni vorig jaar contact gehad? Graag een puntsgewijs overzicht met daarbij kort het onderwerp van het contact.

De provincie heeft na het aannemen van motie 2601, “Rechtvaardige Verkoopregeling Heierhoeve”, op 9 november 2020, onderstaande contactmomenten met de betreffende bewoners uit het buurtschap gehad.

In de periode daaraan voorafgaand heeft het contact plaatsgevonden vanuit BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo, deze contactmomenten zijn bij ons niet bekend. Door de provincie is na 9 november 2020 het contact gelegd met die bewoners uit het buurtschap die in aanmerking komen voor de verkoopgarantie én hebben aangegeven te willen deelnemen aan de verkoopgarantie.

Onderstaande tabel maakt de contactmomenten inzichtelijk, het onderwerp van het contactmoment en de ontvangen samengevatte reactie. Voor wat betreft de ontvangen reacties is zover relevant een onderscheid gemaakt tussen diegene die in aanmerking komen voor een maatwerkovereenkomst (reactie 1) en de overige deelnemers (reactie 2). Uitsluitend met instemming van de betreffende bewoners kan eventueel gedetailleerdere dossierinformatie worden verstrekt.

Datum Onderwerp contactmoment Reactie 1. Reactie 2.

4

5

Vraag 2) Welke acties heeft provincie ondernomen zowel intern als extern om te komen tot een ruimhartige maatwerk oplossing voor de bewoners van het Buurtschap? Graag een puntsgewijs overzicht van de momenten waarop zowel intern als extern contact is geweest met daarbij kort de uitkomsten van het contact.

Verwezen wordt naar de GS brief 10 maart 2021 (GS 2021-2497) en het antwoord op vraag 1.
De aanvullingen op de verkoopgarantie zijn tot stand gekomen op basis van de reacties van het buurtschap, overleg met BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en de aandeelhouders van BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo. De aanvullingen bestaan als aangegeven uit een maatwerkovereenkomst ter compensatie van het verschil tussen de WOZ-waarde 2018 en de geïndexeerde taxatiewaarde en uit de aanvulling van de geïndexeerde taxatiewaarde tot 98,5%. Daarnaast heeft BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo aangegeven de looptijd inmiddels te hebben verlengd tot 31 maart 2025.

Vraag 3) Klopt het dat er richting de bewoners is gecommuniceerd dat er begin januari een advies in de richting van GS zou zijn gestuurd? Zo, ja wat was dit advies? Zo nee, op welke anderen momenten bent u (ambtelijk) geadviseerd?

Nee. Aangegeven is dat medio dan wel eind januari naar verwachting besluitvorming zou plaatsvinden. Verwezen wordt naar het antwoord op vraag 1. Besluitvorming in GS heeft plaatsgevonden op 2 februari 2021. Provinciale Staten zijn hierover geïnformeerd met GS brief 10 maart 2021 (GS 2021-2497). Gekozen is om u gelijktijdig te informeren met de kwesties ten aanzien van het coöperatief maken en de radarproblematiek.

Vraag 4) Waarom is er nog geen uitsluitsel gegeven richting de bewoners van het buurtschap Heierhoeve?

De betreffende bewoners van het buurtschap Heierhoeve zijn schriftelijk geïnformeerd. Hiervan zijn zij tevens telefonisch in kennis gesteld op 10 maart 2021.

Vraag 5) Is gedeputeerde Koopmans in gesprek gegaan met de bewoners van Heierhoeve zoals toegezegd in toezegging 8834? Zo ja, wanneer? Zo nee, waarom niet?

Ter invulling van toezegging 8834 is Gedeputeerde Staten ambtelijk vertegenwoordigd in het (individueel) overleg met de betreffende bewoners van het buurtschap. Contact met de betreffende bewoners heeft telefonisch en per email plaatsgevonden. Het voornemen bestond een fysieke (groeps-) bijeenkomst te beleggen voor de betreffende bewoners van het buurtschap waarbij voormalig gedeputeerde, de heer Koopmans in persoon zou aansluiten. Deze bijeenkomst heeft niet plaats kunnen vinden vanwege de coronamaatregelen.

Vraag 6) De gesprekken zouden plaatsvinden in week 46 van 2020. De toezegging is nog niet afgedaan. De deadline van 31-01-2021 is ondertussen verstreken. Waarom heeft u Provinciale Staten hier niet actief over geïnformeerd?

Vraag 7) De deadline voor het afhandelen van motie 2601 was 30-01-2021 waarom heeft u Provinciale Staten en de bewoners niet geïnformeerd over de stand van zaken?

Provinciale Staten zijn en worden via de (reguliere) periodieke rappellijsten geïnformeerd over de voortgang ten aanzien van moties, toezeggingen en de verwachtingen ten aanzien van de afhandelingstermijn. Voor de momenten waarop de betreffende bewoners zijn geïnformeerd wordt verwezen naar het antwoord bij vraag 1.

Vraag 8) Is Gedeputeerde Staten het met ons eens dat de bewoners van Heierhoeve duidelijkheid verdienen?

Zie antwoord op vraag 10.

Vraag 9) Is Gedeputeerde Staten, reflecterend op haar eigen rol tevreden met het verloop van het proces voor de bewoners van het buurtschap Heierhoeve?

Zie antwoord op vraag 10.

Vraag 10) Waarom is er ruim driekwart jaar na inspreken en bijna twee jaar na motie 2417 nog steeds geen ruimhartige maatwerkoplossing?

Het feit dat de noodzaak van een verplichte regeling er niet is, maakt dat de verkoopgarantie een uitzonderlijke maatwerkoplossing is in een uitzonderlijke situatie en om die reden in de basis ruimhartig. Daarbij is de regeling tot stand gekomen in relatie tot motie 2417 (Kuntzelaers c.s. “Profijt voor burgers en natuur van Windpark Venlo), de aanvullingen in relatie tot motie 2601 (Kuntzelaers c.s. “Rechtvaardige Verkoopregeling Heierhoeve), maar zijn BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo en Etriplus BV houder en uitvoerder van de regeling. De verkoopgarantie is voor het merendeel van de bewoners ingegaan in december 2019 en voor een enkeling in januari 2020.

In het proces van totstandkoming van de aanvullingen waarover u bent geïnformeerd met GS brief 10 maart 2021 (GS 2021-2497), is continu met het buurtschap in verbinding gestaan, is het buurtschap meermaals geïnformeerd en is ook overleg met het buurtschap gevoerd.
Met de aanvullingen is een regeling ontstaan naar tevredenheid van de bewoners. Met uitzondering van één bewoner is dit ook als zodanig (telefonisch) bevestigd door de bewoners.

Vraag 11) Hoe verloopt het contact met het ontwikkelbedrijf Greenport Venlo?

Zie antwoord op vraag 12.

Vraag 12) Op welke momenten heeft u contact gehad met het Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo? Zowel ambtelijk als bestuurlijk. Graag ontvangen wij hier een puntsgewijs overzicht van inclusief gespreksverslagen.

Vanuit onze rol als aandeelhouder is er een overlegstructuur met BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo waarmee invulling wordt geven aan deze rol. Sprake is van gereguleerd periodiek aandeelhoudersoverleg zowel ambtelijk als bestuurlijk. Daarnaast vindt het contact plaats op de algemene vergaderingen van aandeelhouders en hebben de aandeelhouders twee keer per jaar een (informeel) strategisch overleg.

• In 2020 heeft op 13 mei 2020 en 10 december 2020 een algemene vergadering van aandeelhouders plaatsgevonden.

• De eerstvolgende aandeelhoudersvergadering vindt plaats 19 mei 2021.

• In 2020 was er een (informeel) strategisch overleg op 4 maart 2020, 4 juni 2020 en 23 september 2020.

• In 2021 heeft een (informeel) strategisch overleg plaatsgevonden op 3 maart 2021.

• Het reguliere ambtelijke overleg vindt één keer per drie weken plaats.
  Verslaglegging ten aanzien van de aandeelhoudersvergaderingen vindt plaats door BV Ontwikkelbedrijf Greenport Venlo.
  Besluitvorming met betrekking tot al onze deelnemingen, ook aangaande vergaderstukken en notulen, worden als vertrouwelijk aangemerkt met het oog op bedrijfsgevoelige informatie en onze rol als aandeelhouder in deze.

Vraag 13) Wanneer presenteert u aan de bewoners en Provinciale Staten de ruimhartige uitkoopregeling?

Provinciale Staten en de bewoners zijn inmiddels schriftelijk geïnformeerd door Gedeputeerde Staten. De bewoners zijn daarnaast telefonisch geïnformeerd op 10 maart 2021.

Gedeputeerde Staten van Limburg

voorzitter

secretaris