Schrif­te­lijke vragen Plusquin Ontwik­ke­lingen Star­ters­re­geling voor alle Limburgers

Indiendatum: 8 jan. 2021
Antwoorddatum: 26 jan. 2021

Vraag 1) De Limburgse gemeentes Heerlen, Maastricht en Valkenburg aan de Geul deden in april 2020 niet mee aan de verruimde Startersregeling. Het college zou op alle mogelijke manieren bevorderen dat deze gemeentes toch meedoen aan de Startersregeling.1 Op welke manier heeft het college deze belofte ingevuld? Heeft het college daarbij betrokken gemeentes actief benaderd?

Ja, de gemeenten worden actief benaderd. Zowel bestuurlijk als ambtelijk.
Gedeputeerde Dritty brengt regelmatig de Startersleningen ter sprake bij de bestuurlijk overleggen (Regionale bestuurlijke overleggen Wonen, Bestuurlijke overleggen Stedelijke Ontwikkeling en bilaterale overleggen met de wethouders wonen van betrokken gemeenten).

Bij de bestuurlijke overleggen benadrukt gedeputeerde Dritty steeds het belang van het ondersteunen van Starters op de woningmarkt. Een van de belangrijkste instrumenten daarvoor is de Starterslening. Ambtelijk is regelmatig contact geweest met de drie gemeenten, over de implementatie van de Startersleningen. Dit heeft ertoe geleid dat sinds 1 juli 2020, de gemeente Maastricht weer actief deelneemt aan de Startersleningen.

De gemeente Valkenburg aan de Geul geeft aan weinig mogelijkheden te zien voor introductie van de Startersleningen. Volgens de gemeente is het aanbod van woningen in de prijscategorie van de Startersleningen te laag. Enerzijds vanwege hoge woningprijzen, anderzijds vanwege het ontbreken bouwplannen van de gemeente in de prijscategorie van de Startersleningen.

De gemeente Heerlen:

• Op 20 september 2019, heeft gedeputeerde Dritty tijdens een bilateraal overleg met de wethouder wonen gesproken over de introductie van de Startersleningen;

• Gedeputeerde Dritty heeft de Startersleningen op 6 december 2019, tijdens het BO Stedelijke ontwikkeling met de gemeente Heerlen, besproken. De gemeente Heerlen merkte daarbij op dat de Startersregeling opgenomen is in het coalitieakkoord van Heerlen;

• Tijdens het BO Stedelijke ontwikkeling op 12 maart 2020 , is bij de vaststelling van het verslag van het BO van 6-12-2019 nogmaals gesproken over de introductie van de Startersleningen;

• Vanaf eind november 2019, is naar aanleiding van de aangenomen motie in de gemeenteraad van Heerlen, ook regelmatig ambtelijk contact geweest over de Startersleningen;

• De gemeente Heerlen geeft als reden voor de vertraagde invoering aan dat de ambtelijke capaciteit ontbreekt, bovendien is men op zoek naar voldoende budget. Toch streeft de gemeente naar introductie van de Startersleningen in Q2 van 2021.

  Uiteindelijk ligt de verantwoordelijkheid voor het meedoen aan de Startersleningen bij de gemeenteraden van genoemde gemeenten.

Vraag 2) De Startersregeling beoogt ‘scheefwonen’ (te hoge huur) te verminderen en doorstroming op de woningmarkt te bevorderen. De gemeente Heerlen doet niet mee aan de Startersregeling, maar 15% van de Heerlense huurders betaalt wel te veel huur. Dit ligt hoger dan het Limburgs gemiddelde. Hebben de betreffende gemeentes, waaronder dus Heerlen, actief toenadering gezocht bij het college ter aansluiting bij de Startersregeling? Kan het college per gemeente aangeven welke concrete stappen deze ondernomen hebben?

Vraag 2 en vraag 3 liggen in elkaars verlengde en worden daarom hieronder gemeenschappelijk beantwoord.

Vraag 3) De Partij voor de Dieren-fractie is benieuwd naar de uitkomst van deze overleggen. Zijn deze drie gemeentes ondertussen wel aangesloten bij de Startersregeling? Zo ja, dewelke en sinds wanneer? Zo nee, weet het college waarom deze gemeentes zich nog steeds niet aangesloten hebben bij de Startersregeling? Gaat het college in dat geval nog actie ondernemen?

Voor de volledigheid, de geciteerde passage uit Statenvoorstel G-20-007, p2

“De Startersregeling is:

- een maatschappelijk verantwoord stimuleringsmiddel (helpt doelgroep die tussen wal en schip dreigt te vallen / moeite heeft om geheel zelfstandig aan woonruimte te komen);
- een instrument dat de doorstroming in de huurmarkt stimuleert (vermindert het scheefwonen);
- een instrument dat de starter op de woningmarkt helpt;
- een stimuleringsmiddel met veel zekerheid (NHG/SVn) en zonder grote financiële risico’s voor partijen (provincie, gemeente en burger);
- een goed op de markt (vraag / behoefte) inspelend instrument.”

Uitkomst van het overleg met Maastricht:
Gedeputeerde Dritty heeft maart 2020 een bestuurlijk overleg gehad met de verantwoordelijke wethouder van Maastricht. Hij heeft daarin nogmaals het belang van de Startersleningen benadrukt.
De gemeente Maastricht heeft eind maart 2020 ambtelijk contact gezocht met de Provincie voor ondersteuning bij de introductie van de Startersleningen. Door de inzet van de gemeente en door de goede onderlinge samenwerking, is de introductie snel verlopen. Op 16 juni 2020 heeft de gemeenteraad van Maastricht de verordening voor de Startersleningen vastgesteld. In 2020 heeft de gemeente Maastricht 3 Startersleningen verstrekt.

De gemeente Heerlen heeft eind november 2019 ambtelijk contact gezocht met de Provincie, naar aanleiding van motie 20191106 , die de gemeenteraad op 6 november 2019 heeft aangenomen.
De gemeente geeft aan dat de invoering van de Startersleningen, door onvoldoende ambtelijke capaciteit en door onvoldoende budget, vertraagd is. De gemeente geeft wel aan, dat de voorbereidingen doorgaan en men voornemens is om de Startersleningen in Q2- 2021 te introduceren.

De gemeente Valkenburg heeft eind april 2020 ambtelijk contact gezocht met de Provincie om de mogelijkheden voor de Startersleningen te onderzoeken. Dit onderzoek loopt nog.

De Provincie blijft in eerder genoemde bestuurlijke en ambtelijke overleggen, bij de gemeenten Heerlen en Valkenburg, het belang van de Startersleningen onder de aandacht brengen.
Uiteindelijk is het de verantwoordelijkheid van de gemeenteraad of de gemeente deelneemt aan de Startersleningen.

Vraag 4) De Partij voor de Dieren-fractie vindt dat inwoners van deze gemeentes een financiële meevaller ontnomen is, zeker in tijden van crisis. Deelt het college deze mening? Zo ja, wil het college dit nader toelichten?

De Starterslening is geen subsidie of schenking, maar een aanvullende manier om een eerste woning te kopen. We kunnen daarom niet praten van een financiële meevaller. De starter moet, ook in tijden van crisis, een stabiel inkomen hebben en draagkrachtig genoeg zijn om de lening af te lossen.
De Startersleningen kunnen de gevolgen van de crisis voor starters wel overbruggen. Na het verstrekken van een Starterslening hoeft een starter, 3 jaar lang de lening niet af te lossen.

De Startersleningen is vooral een maatschappelijk verantwoord stimuleringsmiddel (helpt doelgroep die tussen wal en schip dreigt te vallen/moeite heeft om geheel zelfstandig aan woonruimte te komen);
De Startersleningen ondersteunt het doel van de Limburgse Agenda Wonen, Dat is bovenal een betere doorstroming op de woningmarkt. Daarmee bedoelen we dat huishoudens kunnen verhuizen naar een voor hen geschikte woning. Het streven is dat er betaalbare woningen zijn voor allerlei doelgroepen zoals starters, spoedzoekers (bijv. door een scheiding), nieuwkomers, sociale huurders en senioren.

Vraag 5) De gemeenteraden beslissen uiteindelijk of de gemeente meedoet aan de Startersregeling.4 In Heerlen is al in november 2019 daartoe een motie aangenomen. Toch nam de gemeente Heerlen in april 2020 geen deel aan de Startersregeling. Kan het college dit verklaren? Heeft GS het Heerlense college van B&W hierop aangesproken? Hoe denkt GS over deze handelswijze?

De gemeente Heerlen geeft aan onvoldoende ambtelijke capaciteit te hebben voor het opstellen van de regeling. De gemeente is bovendien op zoek naar budget voor het verstrekken van de leningen.
Wij brengen de introductie van de Startersleningen regelmatig ter sprake bij de bestuurlijke en ambtelijke overleggen. Wij betreuren het dat de introductie van de Startersleningen bij de gemeente Heerlen nog niet is gerealiseerd.

Wij zien graag dat alle Limburgse gemeenten, dus ook Heerlen en Valkenburg aan de Geul, deelnemen aan de Startersleningen. Daardoor krijgen alle Limburgers, die voldoen aan de voorwaarden van de regeling, dezelfde kans om een eerste koopwoning aan te schaffen. Dit bevordert gelijke kansen voor alle Limburgers op de woningmarkt, ongeacht hun woonplaats.

Gedeputeerde staten van Limburg

voorzitter

secretaris