Opinie: Driessen pruilt bij kritiek op varkens­flats

Een opinie-artikel van Frank Wassenberg.
CDA-gedeputeerde Driessen vindt het maar goedkoop, al die kritiek op de varkensflats, die hij zo
graag ziet verrijzen in Midden- en Noord-Limburg. Er bestaan plannen voor verschillende varkensflats in onze provincie, waar in totaal meer dan honderdduizend varkens zullen worden gehouden.
De grootste varkensflat zou in Horst moeten verrijzen en wordt ‘Nieuw Gemengd Bedrijf’ genoemd. 35.000 varkens en 1,3 miljoen kippen worden er tegelijk vetgemest, als het aan de initiatiefnemers ligt. Na een half jaar worden de varkens geslacht en worden de hokken opnieuw gevuld met biggen. Bij de kippen is de doordraaisnelheid nog hoger: in 8 weken tijd worden de kuikens slachtklaar gemaakt. Dat betekent dat het Nieuw Gemengd Bedrijf jaarlijks 70.000 varkens en 8 miljoen kippen zal vetmesten en slachten.
Buurtbewoners zijn radeloos. Geen wonder: het milieu en de leefomgeving zullen dramatisch verslechteren als de plannen doorgaan. Een groep van 50 huisartsen, GGD-artsen en specialisten hebben een brief geschreven waarin ze waarschuwen voor de gevolgen hiervan op de gezondheid van de bevolking, omdat de hoeveelheid fijnstof sterk toe zal nemen.
Ook andere gezondheidsproblemen zullen voorkomen. In de bio-industrie worden veel dieren op een kluitje gepakt. Ziekmakende bacteriën gedijen uitstekend in die omstandigheden en dierziektes liggen dan ook op de loer. Daarom krijgen de dieren preventief medicijnen en antibiotica toegediend. Probleem is echter dat daarmee niet alle bacteriën kunnen worden bestreden. Er blijven altijd bacteriën die door toevallige mutaties bestand blijken te zijn tegen de antibiotica. Dat zijn de bacteriën die dan razendsnel om zich heen kunnen grijpen en dieren ziek kunnen maken. De bio-industrie fokt op die manier niet alleen vlees, maar ook nieuwe bacteriesoorten, die bestand zijn tegen vele antibiotica. MRSA-bacteriën of ziekenhuisbacteriën worden de nieuwe ziekmakers genoemd. De bacterie komt veel voor bij vee, maar ook veel veehouders zijn er drager van. Gezonde mensen hebben doorgaans geen last van de MRSA-bacterie, maar wanneer de bacterie iemand met een verminderde weerstand besmet, kunnen de gevolgen desastreus zijn. Ziekenhuizen in gebieden met veel bio-industrie zijn daarom als de dood voor de MRSA-bacterie en treffen maatregelen om besmetting te voorkomen.

De gevaren die de artsen zien bij de komst van de varkensflats zijn dus heel reëel en het past Driessen niet om daar zo neerbuigend over te spreken. Zijn reactie is een gedeputeerde onwaardig: hij pruilt als een klein kind als zijn prestigeproject bekritiseerd wordt.
Het zou Driessen sieren als hij de gefundeerde kritiek op de verregaande industrialisering van de vleesproductie serieus nam.
Me dunkt hebben de critici recht van spreken en zijn ze zelfs mild geweest in hun oordeel. Veel misstanden bleven onbesproken. Zo is het dierenwelzijn in de varkensflats ronduit slecht: de dieren zitten in onnatuurlijke omstandigheden en kunnen niet of nauwelijks hun normale gedrag vertonen. Om gevechten te voorkomen worden tanden van de varkens afgevijld.
Ook voor de boeren is de komst van de varkensflats rampzalig. In een keiharde markt produceren de ondernemers steeds meer bulkvlees voor flinterdunne marges. Door de komst van de megabedrijven zullen kleinere veehouders, die niet mee kunnen of mee willen gaan met de nietsontziende schaalvergroting, worden weggedrukt. Elke nieuwe varkensflat betekent op termijn het faillissement van verschillende kleinere veehouders. Gedeputeerde Driessen speelt daarin een sturende rol. Hij stimuleert de komst van de varkensflats door de ondernemers gunstige financiële regelingen aan te bieden. Daarmee kan de producent het bulkvlees nòg goedkoper produceren. De biologische veehouderij hoeft niet op steun te rekenen, die vormt geen ‘speerpunt’ van de provincie en mag het zelf uitzoeken.
De race om het grootste varkensbedrijf is een heilloze. En zijn hier eigenlijk alleen maar verliezers. Varkensflats zijn slecht voor de dieren, slecht voor de omwonenden, slecht voor het milieu en slecht voor de boeren. De provincie moet stoppen met het geld pompen in de bio-industrie en de varkensflats; dat is een doodlopende weg.

Frank Wassenberg
De auteur is bioloog en lid van de Provinciale Staten van Limburg (Partij voor de Dierenfractie)