Staten­voorstel beleids­kader Circu­laire Economie

Voorzitter,

De dag waarop we als mensheid collectief meer van de natuur hebben verbruikt dan de Aarde in één jaar kan vernieuwen, Earth Overshoot Day, viel in 1980 op 14 december. In 2019 viel deze dag al op 29 juli. Daarmee is het ecologische tekort opgelopen tot meer dan 40%. Alles wat we de rest van het jaar consumeren doen we ten laste van komende generaties.

Het is dus niet alleen van groot belang dat we zuinig omgaan met de grondstoffen die de Aarde ons geeft, maar ook dat we onze economie gaan ombouwen naar een circulaire economie waarin grondstoffen voortdurend hergebruikt worden en afval (bijna) niet meer bestaat. De Partij voor de Dieren wil daarom dat er strenge eisen worden gesteld aan het ontwerp van producten, zodat zo min mogelijk materialen gebruikt worden en dat deze ook eenvoudig kunnen worden hergebruikt. Nieuwe producten moeten wat ons betreft voor een groot deel uit gerecyclede materialen bestaan en een zo lang mogelijke levensduur hebben.

Het is dan ook goed dat er nu ook bij de Provincie aandacht is voor Circulaire Economie en dat er een beleidskader voorligt. Dit kader is naar onze mening een goede eerste stap, brengt de Limburgse context goed in beeld, haakt aan bij het regionale economisch beleid en de campussen, en bevat de nodige goede acties. Maar tegelijkertijd roept het kader bij ons veel vragen op en hebben we op diverse punten zo onze bedenkingen. Als eerste iets over onze bedenkingen:

Als het over circulaire economie gaat valt al snel de term biomassa, het plantaardig materiaal dat in de toekomst “al onze problemen op gaat lossen”. Er liggen plannen om biomassa te gaan gebruiken voor opwekking van elektriciteit, voor biobrandstof, voor bioplastics, voor medicijnen, papier…. eigenlijk voor iedere grondstof waarvoor er in de toekomst een tekort verwacht wordt. Maar biomassa is ook nodig voor onze voeding, voor het gezond houden van de natuur en als wij geen biomassa terugbrengen in onze bodems putten we die volledig uit. Dat sluit biomassa niet uit als grondstof voor een circulaire economie, maar laat ook zien dat niet alles kan.

Dan nog iets over mestverwerking of mestvergisting: mest blijft over aan het einde van een destructieve keten die begint bij soja plantages in Zuid-Amerika die de oorspronkelijke ecologie vernietigd hebben, waarna vervuilend transport naar Nederland nodig is om het veevoer naar ons te brengen waarmee wij onvoorstelbare aantallen dieren die vaak onder erbarmelijke omstandigheden gehouden worden voeden. Naast “dierlijk eiwit”, waarmee bijna machinaal geslachte dieren bedoelt wordt, levert dit onvoorstelbare hoeveelheden mest, overlast, stank, milieuvervuiling en gezondheidsproblemen op. Het verwerken van deze mest is volgens ons het verlengen van deze keten van ellende; daar is niets circulairs aan te ontdekken, en wat ons betreft hoort mestvergisting daarom niet in deze nota thuis. We kunnen echt wel betere onderwerpen vinden om ons geld aan te besteden !

Dan onze vragen:

- Circulaire economie heeft impact op de economie en zet aan tot allerlei innovaties. Waarom moet de hele investering van € 10M dan uit de intensiveringsmiddelen Energie en Duurzaamheid komen, en is er geen bijdrage vanuit de intensiveringsmiddelen Economie ? Geld vanuit Energie en Duurzaamheid is al hard genoeg nodig voor de energietransitie.

- het Kader beschrijft dat er veel obstakels zijn in de regelgeving op VTH gebied, die experimenteren met circulaire processen in de weg staan. Is het College bereid om een aantal concrete pilots op te zetten waarin er wel ruimte is om met deze regels te experimenteren?

- En om af te ronden: de fractie van de Partij voor de Dieren is van mening dat het investeren van €10M in het stimuleren van een circulaire economie, zonder dat er SMART doelstellingen vermeld worden erg ver gaat. Daardoor hebben wij er geen gevoel voor wat we nu concreet terug mogen verwachten voor die investering. Wij vragen de Gedeputeerde daarom om voor de behandeling van dit kader in PS om via een separate nota toe te lichten welke concrete doelen er gesteld worden, welke pilots er opgestart gaan worden en welke resultaten we deze College periode mogen verwachten, wat de verwachte leereffecten daarvan zijn en welke van de betrokken partijen daar iets mee gaat doen.

Tot zover.

Peter Loomans

Partij voor de Dieren