Inbreng Strik Subsi­die­re­geling cultuurplan

Voorzitter,

Kunst en cultuur is onmisbaar in onze provincie.

In een samenleving die geteisterd wordt door crisis na crisis, bieden kunst en cultuur dat stukje ontspanning en respijt dat we zo broodnodig hebben om even te ontsnappen aan alle hectiek en stress die het leven tegenwoordig met zich meebrengt.

Sterker nog, het passief of actief beleven van kunst en cultuur heeft een onmiskenbaar en wetenschappelijk bewezen positief effect op onze gezondheid¹.

Zo is er aangetoond dat muziek de kracht heeft om bijwerkingen van de behandeling van kanker zoals misselijkheid te kunnen bestrijden, en dragen creatieve activiteiten zoals het zelf maken van kunst of dansen, bij, aan het verminderen van angst, stress en pijn. Alhoewel het positieve effect van culturele interventies in de zorg dus al wel is bewezen, ontbreekt het nog aan de inbedding van kunst en cultuur in zorgbeleid¹.

Wij zouden dan ook willen voorstellen om te kijken naar hoe we kunst en cultuur in kunnen zetten voor een gezondere samenleving. Een mooi voorbeeld hiervan is het project ‘Kunst op recept’ (Nieuwegein), waarbij patiënten met psychosomatische klachten worden doorverwezen naar creatieve activiteiten met cultuurprofessionals¹. Dus, ga samen met culturele en creatieve makers en zorginstellingen in gesprek, en onderzoek of we twee vliegen in één klap kunnen vangen met een subsidieregeling voor kunst- en cultuurinitiatieven in de zorg.

Kunst en cultuur zijn echter niet alleen belangrijk voor positieve gezondheid, om af te schakelen en te recreëren, maar spelen juist ook een belangrijke rol in het aan de kaak stellen van vrijwel alle soorten problematiek, zoals de klimaatcrisis, groeiende armoede, racisme en misogynie.

Kunst en cultuur hebben hierin een educatieve functie, maar juist ook het creatieve, het out-of-the-box denken van makers in de kunst en cultuur sector, hebben we als bestuurders en beleidsmakers nodig om bestaande en nieuwe problemen aan te pakken. We kunnen veel leren van artistieke makers, en hebben hun hulp en oplossingen hard nodig. Cultuurinstellingen hebben onze hulp echter ook hard nodig. Met de combinatie van teruglopende bezoekersaantallen, groeiende inflatie en personeelstekorten en stijgende energiekosten verkeren zij in zwaar weer. Onze vraag is dan ook, wat doet de provincie om cultuurinstellingen te helpen het hoofd boven water te houden in een klimaat waarin de kosten steeds verder oplopen?

Deze vraag brengt mij ook meteen op mijn laatste punt. Want met verbazing las ik dat toetsing aan de duurzaamheidsparagraaf niet aan de orde is wanneer het de culturele infrastructuur betreft. De culturele sector is er juist één waar op het gebied van duurzaamheid nog veel te winnen valt. Grasvelden bezaaid met het afval van festivalgangers, evenals vervuilende aggregaten die draaien op fossiele brandstof zijn niet meer van deze tijd. Wij stellen dan ook voor om naast de codes voor gezonde bedrijfsvoering die al opgenomen zijn in het concept, ook een Code Cultuur, Klimaat en Milieu op te nemen als subsidievoorwaarde, om vervuilende praktijken te weren en duurzame, groene bedrijfsvoering te garanderen. Aanvullend zouden wij ook graag een subsidieregeling verduurzaming zien, waarop bijvoorbeeld cultuurinstellingen die te kampen hebben met hoge energiekosten een beroep kunnen doen. Zo helpen we niet alleen de kunst en cultuursector, maar ook het klimaat.

Dankuwel.