Bijdrage Strik Sociale Agenda Limburg


9 september 2022

Voorzitter,

Ik moet eerlijk bekennen dat ik de documenten voor mijn allereerste commissievergadering met enige verbazing heb gelezen. Zo valt meteen in het eerste hoofdstuk van het onderzoek door de Controlecommissie te lezen, dat Limburg structureel negatief afwijkt van het Nederlandse gemiddelde wanneer het gezondheid, opleiding, armoede en participatie betreft. Maar… en nu komt het … dat Limburgers toch vooral zelf een eerste en eigen verantwoordelijkheid hebben om kansen te nemen en elkaar te ondersteunen.

Als de Limburgers, die lijden onder de gevolgen van laaggeletterdheid, depressie, lagere gezonde levensverwachting, vroegtijdig schoolverlaten en armoede, hun zogenoemde ‘kansen’ optimaal hadden weten te benutten, was er niet zo’n verschil geweest met de rest van Nederland. Klaarblijkelijk gaat er dus toch echt iets mis in het ondersteunen van de kwetsbare groepen in Limburg, en is een sterke sociale agenda nodig in onze provincie.

In de documenten die ik lees, lijkt, echter, het feit dat de provincie geen ‘bevoegd gezag’ heeft op het sociale domein, keer op keer als excuus te worden gebruikt om het probleem maar bij de gemeenten neer te leggen. Maar als de provincie de sociaal maatschappelijke crisis niet serieus neemt of er verantwoordelijk voor is, waarom is er dan wel €55(!) miljoen voor vrijgemaakt de afgelopen jaren? Met een effectief budget van bijna €45 miljoen die in deze kaders verantwoord moeten worden? Of is de Sociale Agenda Limburg soms een façade?

Het lijkt er sterk op dat er alleen serieus wordt nagedacht, met , concrete doelstellingen, methodiek en meetbare streefwaarden, als resultaat, wanneer er economische belangen in het spel zijn, zoals bijvoorbeeld bij MAA, VDL en de Brightlands, maar niet als het de gezondheid en welzijn van Limburgers betreft. (punt: er worden miljoenen gesmeten naar projecten die eventueel winst kunnen maken (al dan niet met enorme financiële risico’s), maar wanneer het over kwaliteit van leven van Limburgers gaat, ontbreekt van goed doordachte, concrete formuleringen, ieder spoor)

Volgens het onderzoek van de Controlecommissie is niet vast te stellen of de Sociale Agenda Limburg tot op heden doeltreffend of doelmatig is geweest, door het ontbreken van meetbare indicatoren. Het was echter dezelfde Controlecommissie die het onderzoek op de plank, in ‘slaapstand’ heeft gezet, waardoor we nu pas tot deze realisatie komen. Mijn vraag is dan ook, waarom is het onderzoek 3 jaar geleden in de ijskast gezet? Want als er destijds was doorgepakt, hadden we ten minste nog bij kunnen sturen, in plaats van ons nu gezamenlijk af te vragen of miljoenen gemeenschapsgeld wel goed terecht zijn gekomen.

Sterker nog, in het Uitvoeringskader van SAL2, wordt meermaals de nadruk gelegd op hoe ‘bewezen en concrete initiatieven en interventies, met meetbare resultaten, die opgeschaald en gereproduceerd kunnen worden’ de focus hebben. Hoe kan het dan dat de doelstellingen van de Agenda zelf, en het opnemen van meetbare resultaten en effecten zo vreselijk tekortschieten volgens de Controlecommissie? Hoe heeft dit kunnen gebeuren terwijl het structureel inbedden van SAL2 één van de objectieven was?