Bijdrage State­n­overleg 04-11-2016

Voorzitter,

Vandaag gaan we het met zijn allen hebben over de begroting.

Het college zet in op economische groei. Economische groei is echter niet de oplossing maar onderdeel van het probleem. Het gezondheidsprobleem van de Limburgers om precies te zijn.

Pesticiden die nauwelijks uit het water te filteren zijn.

Een slechte luchtkwaliteit door de uitstoot van de intensieve veehouderij en het toenemende vlieg en wegverkeer.

De dreiging van Tihange waarvan uit nieuwe studies blijkt dat de kans 10 procent is dat bij een kernramp in de scheurtjescentrale een Tsjernobylachtig lot dreigt een groot deel van Limburg wordt dan een onbewoonbaar spookgebied. Bij een ernstig ongeluk is de kans 30 procent dat de radioactieve neerslag jarenlang minstens 3 maal hoger is dan de aanvaardbare grenswaarden.

Er hangt nog een dreigende wolk boven het hoofd van de Limburgers, zoönosen, dierziekten die vanuit de veehouderij komen. Wetenschappers en de GGD – een medewerker expliciet in de Zembla uitzending van september, o.a. over de uitbraak in Ransdaal - geven aan dat het niet de vraag is of er een nieuwe zoönose uitbraak komt maar wanneer. Q koorts slachtoffers, degenen die het nog na kunnen vertellen, dagen de staat voor de rechter.

De meeste gevallen waren in Brabant, maar daartoe beperkte het zich niet. Het byzonder tragische geval van Ransdaal waarin onder meer de

meest kwetsbare groep Limburgers, de verstandelijk gehandicapten, getroffen werden, met ook dodelijk gevolg, leert ons dat we als provincie niet alleen maar kunnen afwachten. Terwijl er een buurprovincie is die wel op diverse fronten in actie is gekomen.

De provincie Brabant deed zeer recent een oproep aan minister Schippers om mensen die mogelijk geraakt zijn door de Q koorts bacterie op te sporen, te benaderen en te behandelen. Brabant wil alle risicogroepen actief benaderen omdat blijkt dat de gevolgen van Q koorts op langere termijn veel schadelijker zijn dan aanvankelijk werd gedacht. De gevolgen van de epidemie uit 2009 zijn nog dagelijks voelbaar. 74 mensen zijn overleden en ten minste 2000 mensen lijden aan chronische vermoeidheid, hebben een hartklepafwijking of kampen met ernstige vaatafwijkingen. Steunt Limburg Brabant hierin?

In juli was er de RIVM rapportage, Veeehouderij en Gezondheid van omwonenden, waarover meerdere fracties vragen hebben gesteld. Inmiddels heeft de Gezondheidsraad een advies grenswaarde vastgesteld voor endotoxinen. De provincie Brabant is de discussie voorbij óf hier wat mee moet gebeuren. Zij vindt het niet aanvaardbaar deze rapportages en adviezen te negeren, en ook niet de vele zorgen die er leven bij omwonenden. De provincie is bezig, in afwachting van nog lopend vervolgonderzoek, richtlijnen op te stellen om bij vergunningen voor intensieve veehouderij rekening te houden met de volksgezondheid. En heeft de gemeentes gevraagd om in afwachting daarvan terughoudend met vergunningen om te gaan.

Limburg kan op deze ontwikkeling inspelen. De Omgevingsdienst Z-O Brabant heeft hiervoor namelijk een kant en klare aanpak ontwikkeld, toegespitst op actuele risico-situaties. De aanpak is er niet een van afdwingen - maar eerst met veehouders in gesprek te gaan, van geval tot geval bezien of er risico’s zijn vanwege nabijgelegen bewoning. En dan bezien hoe in het bedrijf emissies van fijn stof en endotoxinen kunnen worden verminderd en welke rol de geur regelgeving hierbij kan spelen.

Bijna alle gemeentes in Z-O Brabant gaan hiermee aan de slag. De provincie Brabant stimuleert dit via een ondersteuningsteam, gedeputeerde Spierings kan u hier alles over vertellen. Wat dacht u ervan eens bij haar op bezoek te gaan, om u hierover te laten informeren? Graag een reactie hierop van de gedeputeerde. Last but not least: de gemeente Nederweert heeft voor deze aanpak ook al belangstelling getoond.

Dan het trieste bericht van de NOS dat er in Nederland 1,2 miljard zorggeld op de plank blijft liggen. Kan de gedeputeerde ons vertellen om

hoeveel geld dat in Limburg gaat? En hoe gaat de gedeputeerde haar invloed aanwenden om te zorgen dat dit geld wel bij de burgers terecht ? De provincie houdt financieel toezicht op de gemeentes: daar hoort bij dat geoormerkt geld voor de zorg ook echt daaraan wordt uitgegeven.

Uit de begroting blijkt dat er wordt ingezet op sportevenementen. Sport draagt bij tot een gezonde leefstijl en dat kunnen de Limburgers wel gebruiken. Echter veel sportevenementen voeren dwars door onze prachtige natuur en er wordt een spoor van rommel achtergelaten. Kan de gedeputeerde toezeggen dat hij zich er hard voor gaat maken dat er bij deze evenementen de rommel verplicht wordt opgeruimd?

Ook de paardensport neemt een belangrijke toevlucht in Limburg, zelfs Amerikaans rockhelden komen er paarden kopen (Bruce Springsteen) Er is ook een schaduwzijde aan alle wannabee Anky’s, paarden en pony’s worden in een opwelling gekocht en staan na een scheiding of ontslag te verpieteren in een achterafweitje. Ook worden er paarden geveild alsof het koelkasten zijn na een faillissement van fokker, manege of zorgmanege. We hebben diverse stichtingen in Limburg die zich dat lot aantrekken, maar deze opvang is onvoldoende in omvang.

De paarden zijn maar een voorbeeld. Volgende week bij de behandeling van de natuurvisie zullen we terugkomen op de tekort schietende opvang voorzieningen.

Waar ik het wel vandaag nog over wil hebben is de situatie bij de dierenambulances en de noodopvang van de in het wild levende dieren. Wij dienen daarover een motie in, die ik uiteraard nog apart zal toelichten, maar waarop ik nu vast de aandacht wil vestigen. Ons bereiken steeds meer signalen dat het hiermee slecht gesteld is, en dat een nog verdere achteruitgang dreigt. De kwaliteit gaat achteruit, er vallen gaten – in Noord en Midden Limburg met name - en er zijn financiële problemen. Het is zover gekomen dat in Zuid-Limburg van de mensen die een wild dier aanmelden betaling vooraf wordt geëist - en praktijk die mensen natuurlijk kopschuw maakt. Straks zal ik daar bij de toelichting van de motie in detail op in gaan, vooral ook in het licht van de grotere verantwoordelijkheid die de provincie voor het natuurbeleid, en daarmee ook de in het wild levende dieren heeft gekregen.