Bijdrage Loomans Staten­voorstel Brightlands

Voorzitter,

De wereld om ons heen veranderd snel. We hebben niet alleen te maken met de gevolgen van de oorlog in de Oekraïne, maar ook met een mogelijke terugkeer van corona, met een stikstofcrisis, een biodiversiteitscrisis, een klimaatcrisis, een energiecrisis, een woningbouwcrisis, een vluchtelingencrisis, een personeelscrisis, ………..en zo kan ik nog wel even doorgaan. We zitten al midden in de “perfect storm”, niet wetende wat nog gaat komen.

Als volksvertegenwoordigers willen we natuurlijk keuzes maken die de Limburgers zou goed mogelijk door dit crisis “mijnenveld” loodsen, maar daarvoor hebben we middelen nodig, met name geld. En, zoals mijn collega statenleden ongetwijfeld weten, het beschikbare geld gaat schaars worden.

Onlangs zijn wij geïnformeerd dat de provinciale inkomsten in de komende jaren flink dalen, en dat er inmiddels al een fors deel van het overblijvende geld is besteed. Of we het nu willen of niet, we zullen in de komende jaren scherpe keuzes moeten maken, met ongetwijfeld pijnlijke gevolgen. Niet alles kan…!

Vandaag moeten wij op basis van 1 statenvoorstel een besluit nemen over de toekomst van de 4 Limburgse Brightlands campussen. Wij constateren dat ons verzoek in de commissie om per campus een apart statenvoorstel te maken niet is opgevolgd. Jammer, want de onderlinge verschillen zijn heel groot.

Zo lezen wij dat het goed gaat met de Brightlands Maastricht Health Campus en de Brightlands Chemelot Campus. Wij denken dat dit is omdat zij gestart zijn vanuit een aanwezig eco-systeem en kennisinfrastructuur, namelijk respectievelijk de Universiteit van Maastricht (UMC) en Chemelot. Het heeft moeite en veel geld gekost, maar uiteindelijk levert dit indrukwekkende resultaten en zijn deze campussen al hard op weg om zelfstandig verder te kunnen. Ongetwijfeld een verrijking voor Limburg.

Maar deze mooie resultaten kunnen niet worden doorgetrokken naar de zorgenkindjes Brightlands Campus Greenport Venlo en het Brightlands Smart Services Campus Heerlen. Zorgenkindjes zowel financieel als conceptueel.

Brightlands Heerlen en Venlo zijn respectievelijk in 2015 en 2017 ontstaan vanuit een overgebleven gebouw waar een nieuwe bestemming voor werd gezocht, hier zonder aanwezig ecosysteem van ondersteunende kennis en infrastructuur. In gebouwen die ongeschikt of oud zijn en dus veel onderhoud vragen. We zien dan ook dat deze campussen moeilijk van de grond komen, en in de komende jaren, zonder garantie dat ze ooit op eigen benen zullen kunnen staan, nog forse investeringen gaan vragen van tientallen miljoenen euros.

De PvdD maakt zich dan ook grote zorgen over de plotseling noodzakelijke kapitaal injectie van €3,8 M die nodig is om de exploitatie tekorten van de campus Venlo te dekken. Is dit echt eenmalig of krijgt de provincie volgend jaar weer een rekening om exploitatie tekorten te dekken? Misschien kan de gedeputeerde verklaren waar deze tekorten ineens vandaan zijn gekomen?

Ook voor Brightlands Heerlen blijken een aantal extra structurele subsidies noodzakelijk, waaronder een van 300.000 euro waarmee moeilijk vervangbare medewerkers gebonden kunnen worden. Dat je mensen betere arbeidsvoorwaarden kunt bieden als je subsidie structureel is, lijkt me evident. Maar om hoeveel mensen gaat het hier, en waarom zijn deze zo moeilijk te vervangen? Kan de gedeputeerde dit toelichten?

Het statenvoorstel spreekt ook over overkoepelende kosten ter bevordering van het merk, centrale aansturing en kansen tussen Brightlands campussen, een investering geraamd op €1,57 M per jaar. Maar het verbaast ons dat geen van de onderliggende plannen is uitgewerkt. Is het niet verstandiger deze plannen eerst beter uit te werken, en daar misschien later dit jaar een besluit over te nemen?

Voorzitter, om af te ronden: het statenvoorstel leest alsof de provincie zich voor de zoveelste keer in een bedrijfsmatig avontuur gestort heeft, waarschijnlijk met de beste bedoelingen, maar zonder zich te realiseren hoeveel moeite en geld het gaat kosten om 4 gezonde Brightlands campussen te realiseren. Bij tegenvallers worden de gaten gevuld met belastinggeld, zonder politiek te wegen of je hiermee wel verder moet gaan en welke alternatieven er zijn. En met alternatieven bedoelen we ook of er geen belangrijker doelen zijn om dit geld aan te besteden.

De PvdD komt na het wegen van dit statenvoorstel tot de conclusie dat Brightlands Venlo en Heerlen in de categorie “nice to have” vallen, dat het financieren van deze noodlijdende campussen niet tot de provinciale kerntaken behoort, en onder de huidige financiële vooruitzichten niet verstandig is.
We roepen de gedeputeerde daarom op een exit-scenario uit te werken voor deze campussen.

Dankuwel.